Marrup

Diğer İsimleri :  Marupa, Simarouba

Botanik Bilgi : İkiçenekliler sınıfının, Simaroubaceae familyasından, Amerika’da dokuz türü olan, bileşik almaşık yapraklı bir ağaçdır. Amillerde yetişen Simarouba amara; 20 metre kadar boyunda bir ağaçtır. Kabuğu düz, pürüzsüz, grimsi ve çok acıdır. Kerestesi kıymetlidir.

Faydaları

Ateş düşürür.

Kalp hastalıklarında faydalıdır.

Meyan Kökü

Diğer İsimleri : Piyan, Boyan, Glycyrrhiza, Licorice, Reglisse

Botanik Bilgi : Baklagillerden, ırmak kenarlarında, sulak ve nemli yerlerde yabani olarak yetişen bir bitkidir. Boyu 50-150cm bazen de 200cm’i bulabilir. Çok yıllık bir bitkidir. Yaprakları kanat şeklindedir. Yaprakçıklar, eliptik şekilde, kenarları bütün, üstü koyu yeşil, altı grimsi yeşil ve tüylüdür. Çiçekleri; leylaki, açık morumsu leylaki, pembemsi leylaki renkte, kelebek şeklinde, kupa yaprakları boru şeklinde, boğumlarda genellikle altılı  başak görünümündedir. Meyveleri, esmerimsi kırmızı renkte, fasulye kapsülü şeklinde, içinde 3-6adet esmer renkte tohumları bulunur. Kökleri kazık şeklinde, ana kök ve sürgün yan köklerden meydana gelir. Yan kökler sayesinde bitki kısa zamanda çevresine yayılır. Yan kökler bazen metrelerce uzunlukta dışı grimsi esmerler esmerimsi kırmızı arası renktedir.Yetiştirildiği Yerler : Vatanı Türkiye, Akdeniz ülkeleri, Ukrayna, Rusya, Türkistan olup günümüzde ılıman iklimli olan her yörede yetiştirilebilir.                            

 Toplanması-Saklanması :Meyan kökleri söküldükten sonra yıkanır, 15-40cm boylarında doğranarak kurutulur, nemden ve güneş ışınlarında uzakta muhafaza edilir. Meyan kökleri soyulduktan sonra veya soyulmadan kurutulur, bu nedenle soyulmuş ve soyulmamış diye iki türü mevcuttur. Bilinen Bileşimi :Meyanın rizom kökü, normal şekere göre elli kat daha tatlı olan glisirizin ile flavon, saponin ve kumarin adı verilen maddeleri; tadı acı uçucu yağlan, nişasta ve yapışkan bitki sıvısını içerir.Kullanıldığı Yerler : Bu kökler ilaç ve bira endüstrilerinde, kolalı içitlerin yapımında kullanılır. Anadolu’da bu kökten şerbet yapılarak içilir. Üç yıllık köklerinden elde edilen meyan balı, koyu renkli toz, çubuk ya da dörtgen şeklindeki parçalar halinde satılır ve ilaç olarak kullanılır.

Faydaları İdrarı arttırır. Müshil özelliği vardır.Hazımsızlık, şişkinlik ve gaz sorunlarını azaltır.Kadınların hormon seviyelerini normalleştirmeye yardımcı olarak menopoz semptomlarını tedavide faydalı olur.Adet öncesi oluşan ağrı ve gerginliği azaltır.Anti iltihapsal aktivitesi nedeniyle şişmeler ve arteritleri iyileştirmede yararlı olur.

Çayı yorgunluk giderici etki yapabilir.

Karaciğeri korur ve destekler. Virüs kaynaklı karaciğer hasarında önleyici ve koruyucudur.

Kronik yorgunluk ve fibromiyalji de belirtileri azaltır, enerjiyi artırır, bitkinliği giderir.

Ses kısıklıklarına iyi gelir.

Göğüs yumuşatıcı ve balgam söktürücüdür.

Kullanım Şekli :

Çay : 1/2-1 tatlı kaşığı alınır, 1 bardak suya konularak kaynama noktasına kadar ısıtılır. Bu noktada ateş kısılıp 10-15 dakika daha ısıtma işlemi sürdürülür. Böylece elde edilen çaydan günde üç kez birer bardak içilir

•         Piyasada çubuklar halinde satılan meyankökü ağızda emilerek aynı tıbbi etkilerinden yararlanılır veya meyan balı suda kolayca eritilerek içilir.Ayrıca meyan balının mukozayi koruyucu ve yara iyileştirici etkileri vardır.

UYARI : Nadiren bas dönmesi veya bas ağrısı yapabilir. Yüksek tansiyonlu kişiler kullanmamalıdır.

Margarit

Diğer İsimleri : Çayır kasımpatı, Öküzgözü, Chrysanthemum leucantheum

Botanik Bilgi : Dağlarda ve çayırlarda yetişen güzel çiçekli bir bitkidir. Kasımpatı’ya benzer. Dalları ufaktır. Yeşil yaprakları dantela gibidir. Çiçeklerinin etrafında beyaz yapraklar vardır. Ortası altın sarısı rengindedir. Çiçekleri yaz aylarında toplanıp, kurutulur.

Faydaları

İdrar söktürür. Terletir.

Böbrek taşlarının düşürülmesinde yardımcı olur.

Karaciğer hastalıklarında faydalıdır.

Egzama, temriye gibi deri hastalıklarında şikayetleri giderir.

Meryem Pelsengi

Diğer İsimleri : Çalapa, Calophyllum calaba, Santa Maria tree, Calophyllum

Botanik Bilgi : Guttiferae familyasından Antil adalarında yetişen bir ağaçtır. Kabuklarından reçine (Racine de jalap) elde edilir.

Faydaları

İdrar söktürür.

Müshildir, kabızlığı giderir.

Safra akışını düzenler.

Mafsal ağrıları ve baş ağrılarında kullanılır.

UYARI : Bağırsaklarında hastalık olanlar kullanmamalıdır.

Mahmude

Diğer İsimleri : Bingözotu, Türk sarmaşığı, Sakmunya, Convolvulus scammoniae, Scammony, Liseron

Botanik Bilgi : Çitsarmaşığıgiller familyasından; 50-150 cm boyunda, tırmanıcı, esmerimsi yeşil veya açık yeşil renkte gövdeli ve çok yıllık bir bitkidir. Yaprakları yeşil renkli ve uzun saplıdır. Çiçekleri açık sarı renkte ve taç yaprakları koni şeklinde olup ağız kısmında beş hafif çıkıntı vardır ve bu çıkıntılar çiçek tam açmadan önce çiçeğe yıldız görünümünü verir. Çiçek sapı oldukça kuvvetli olup çiçeği yukarı doğru tutabilir. Kökleri havuç şeklindedir.

Yetiştirildiği Yerler : Vatanı Türkiye olup  Paşaeli ve Irak, Suriye’de yetişir.

Bilinen Bileşimi :  Kökü (Mahmude kökü, Racine de scammonee, Scammoniae radix); nişasta, tanen, müsilaj, reçine ve “Skammonin” taşır. Ev ilaçlarında kullanılmaması tavsiye edilir.

Faydaları

Kabızlığı önler.

Kalınbağırsağa tesir eden tahriş edici bir müshildir.

Frengi’de faydalıdır.

Meryem Otu

Diğer İsimleri : Mübarekotu, Geum urbanum, Herb bennet, Benoite

Botanik Bilgi : Gülgiller familyasından; Doğu, Güney ve Karadeniz bölgeleri ile İstanbul çevresinde yetişen bir bitki türüdür.

Faydaları

Yaprakları ve kökü kuvvet verici olarak kullanılır.

İshali keser.

Mahlep

Diğer İsimleri :İdrisağacı, Prunus mahaleb, Rosaceae 
 

Botanik Bilgi : Gülgiller (Rosaceae) familyasından, İdrisağacı olarak da bilinen kısa boylu bir çalıdır. Bazen de 8 - 10 m’ye ulaşan ve kışın yaprağını döken ufak bir ağaçtır. Genç sürgünleri tüylüdür. Yapraklar dairemsi veya geniş yumurta biçimindedir. Boyları 3 - 6 cm, kenarları dişli, alt yüzlerinde ana damar boyunca tüyler vardır. Güzel kokulu çiçekleri beyaz renktedir. Küçük, 5 - 6 mm büyüklüğündeki meyve olgunlaşınca siyah bir renk alır.
 

Yetiştirildiği Yerler : Vatanı Avrupa ve Batı Asya’dır. Türkiye de ise Tokat, Niksar, Zile, Amasya, Çorum ve Mardin gibi dağ yamaçlarında, kalkerli arazide rastlanır.

Kullanıldığı Yerler : Kurutulan meyveleri baharat (Mahlep) olarak kullanılır. Özellikle hamur işi pastalara kendine has hoş bir koku vermektedir. Meyvelerin içindeki sert kabuklu tohumlar, yaygın biçimde baharat olarak kullanıldığı gibi ayrıca kuvvet verici, balgam ve idrar söktürücü ilâç ve afrodizyak olarak da değerlendirilir.

Faydaları

İdrar söktürücüdür.

Tonik etkisi vardır.                                                                          

Afrodiziyak olarak kullanılır.                                     

Astım, balgam sökücü olarak kullanılır.

Prostat büyümesinde,

Şekeri düşürmede faydalıdır,

Cinsel gücü artırıcı etkisi vardır.

Şifalı Bitkiler : L

Şifalı bitkiler sağlığımız için doğanın bize lütfettiği sonsuz şifa kaynağıdır. Bu şifa kaynağından yararlanırken dikkat etmemiz gereken bazı kurallarda mevcuttur. Bir yandan şifa verirken yanlış kullanımlarla sakıncalı durumlara yol açabilir. Bu yüzden sitemizdeki bilgiler sadece bilgi amaçlıdır. Oluşabilecek sağlık sorunlarında sitemiz sorumlu tutulamaz.

Şuan Şifalı Bitkiler Kategorisinin 'L' Harfi ile başlayan bölümündesiniz.

LABADA

LADEN

LATİN ÇİÇEĞİ

LAVANTA

Lavanta

Diğer İsimleri : Lavandula, Lavandar, Lavande

Botanik Bilgi : Ballıbabagiller familyasındandır. Lavanta, en çok 1 m. kadar boylanabilir. Gövdesi dört köşe kesitli, yeşil renkli ve hoş kokuludur. Ancak, bitkinin ikinci yılında gövde odunsulaşır. Grimsi yeşil renkli, ince uzun ve hoş kokulu yaprakları; uzun sapların ucunda seyrek başaklar oluşturarak yaz aylarında açan, çok kokulu, lavanta mavisi renkli çiçekleri vardır. Bitkinin gövde, yaprak, sap ve çiçeklerine özel kokusunu veren, bunların üzerinde bulunan küçük yıldızsı tüyleridir. Lavantanın sonbaharda olgunlaşan küçük meyvelerinin her birinde, dörder adet fındıkçık şeklindeki tohumu yer alır.

Yetiştirildiği Yerler : Anayurdu Akdeniz havzası olan lavantanın 20 kadar türüvardır. Bu türlerden bazısı ülkemizde de yetişmektedir.

Bilinen Bileşimi : İçinde organik asitler bulunan uçucu yağ ile glikozitler, alkaloitler ve tanen gibi maddeleri içerir. Bu uçucu yağın damıtılmasıyla lavanta esansı (lavantayağı) elde edilir.

Toplanması-Saklanması : Drog olarak kullanılan çiçekler, Temmuz-Ağustos aylarında, henüz tomurcuk halinde iken toplanmalıdır. Saplarıyla birlikte toplanan çiçekler, demet halinde bağlanıp, gölge bir yere asılarak kurutulur. İyice kuruduktan sonra, çiçekler saptan ufalanarak ayrılır.

Kullanıldığı Yerler : Lavanta esansı (lavantayağı) parfümeri endüstrisinde önemli bir hammadde olarak kullanılır. Ayrıca küçük keseler içinde aralarına yerleştirildiği çamaşırlara çok hoş, iç açıcı bir koku kazandırır. Uykusuzluk çekenler de, lavanta içerikli yastıklar kullanmayı denemelidirler.

Lavanta Yağının Faydaları : Biraz pamuk yardımıyla yüz temizlenirse akneli cildi temizler. Ağrıyan yere sürülüp elle hafif masajlar yapılırsa romatizma, burkulma ve kırık yerlerinin ağrılarında rahatlatıcıdır.

Faydaları

Stresle ilgili baş ağrılarında etkili bir iyileştiricidir.

İştahı açar, sindirimi kolaylaştırır.

Mide ve bağırsaklardaki gazı söktürür.

depresyonla ilgili aşırı sinirlilik durumunda yatıştırıcı olur.

Uykusuzluk halini giderir.

Kusma refleksini bastırır.

İdrar söktürücüdür. Böbrekleri temizler.

Kullanım Şekli :

Çay : Kurutulmuş sürgün ve çiçeklerden 1 tatlı kaşığı alınıp üzerine 1 bardak kaynar su dökülerek ve 10-15 dakika süreyle demlendirilerek çay elde edilir. Bu çaydan, günde üç kez birer bardak içilir.

Bonya : 60-70 gr lavanta çiçeği, 2-3 litre suya eklenir, kaynama derecesine kadar ısıtılır, 10-15 dakika demlendikten sonra süzülür ve banyo suyuna eklenir. Banyo süresi 15-20 dakikadır. Bu banyolar özellikle, kan basıncı düşük olan kişileri rahatlatır, canlılık kazandırır. Sinirli kişiler, dengeleyici bir rahatlığa kavuşur.

Latin Çiçeği

Diğer İsimleri : Frenkteresi, Tropaeloum, Nasturtium, Capucine

Botanik Bilgi : Latinçiçeğigiller familyasının örnek bitkisidir. Boyları 40 cm’den başlayıp kimi tırmanıcı türlerinde metrelerce uzayabilir. Türüne göre latinçiçekleri bir ya da çokyıllık otsu bitkidir. Gök yeşili yaprakları vardır.. Hoş kokulu parlak çiçekleri, kızıl, turuncu, sarı, maun ve krem renginde renklerindedir. Bitkinin tohumları fasulye iriliğinde olup bitki, tohumuyla çoğalır.

Yetiştirildiği Yerler : Anayurdu Latin Amerika’daki serin And Dağları bölgesidir. Gösterişli çiçekleri ve yaprakları nedeniyle dünyaya yayılan latinçiçeği, ülkemizde de bazı yerlerde süs bitkisi olarak yetiştirilmektedir.

Bilinen Bileşimi : C vitamini, glükosilinat, hardal yağı ve ne olduğu bilinmeyen bakteri yok edici bileşikler bulunur. Bitkinin yaprak, çiçek ve yakıcı lezzeti olan çiçek tohumları salata olarak yenilir. Körpe çiçek tomurcukları ve yeşil durumdaki tohumları turşu yapılarak tüketilir.

Sirkesinin Yapılışı : 500 ml ( yarım litre ) sirkeye  25 tane çiçek kullanılıyor. Bunun için  bir kavanoza  beyaz üzüm sirkesini koyuyorsunuz ve içine çiçekleri atıyorsunuz. Kavanozu sıkıca kapatıp, ışık almayan bir ortamda 3  hafta bekletiyorsunuz.sonucunda salatalarda kullanabileceğiniz ve harika tadı ve rengi olan bir sirke oluşuyor.

Faydaları

İştah açarve hazmı kolaylaştırır.

İskorbüt hastalığına  fayda sağlar.

Solunum yollarındaki rahatsızlık, bronşit, grip ve soğuk algınlığı gibi durumlarda etkilidir.

Saç dökülmeleri ve tırnak kırılmalarını önlediği düşünülmektedir.

Kullanım Şekli : 1-2 tatlı kaşığı bitki (yaprak-çiçek) karışımı üzerine 1 bardak kaynar su dökülüp 10-15 dakika süreyle demlendirilerek hazırlanan çay, günde üç kez birer bardak içilir.

Laden

Diğer İsimleri : Laden gülü, Cistrose, Cistus incantus, Tauricus

Botanik Bilgi : Genellikle 50-100 cm boylanabilir. Kış aylarında yaprak dökmeyen, yeşil, bodur bir çalıdır. Yaprakları karşılıklı bir sonraki ile çapraz, üzeri hafif tüylü üst kısmı açık yeşil, alt kısmı boz renkte, eliptik veya mızrak şeklinde uca doğru sivridir. Çiçekleri açık pembe, pembe veya alımsı renkte, buruşuk veya kırışık bir şekildedir.Tohumları bir küre şeklinde, üzeri tüylü içinde tohumları vardır.

Yetiştirildiği Yerler : Vatanı Türkiye’nin Ege ve Akdeniz bölgesi olup buradan önce diğer Akdeniz ülkelerine sonra da Avrupa ve Amerika’ya kadar çok geniş bir alana yayılmıştır.Türkiye’nin Akdeniz, Ege ve Marmara bölgesinde yabani olarak yetişen Laden gülü, Türkiye’nin diğer bölgelerinde de yetiştirilebilir.

Toplanması-Saklanması : Laden otu (yaprak, çiçek, gül, dal ve sürgünleri) Mayıs’tan Ekim’e kadar toplanarak kurutulur ve nemden uzakta özel kaplarda muhafaza edilir.

Faydaları
 
Pişikleri geçirmek için kullanılır.Özellikle çocuklarda meydana gelen pişiklerde kullanılır.

Kaşıntılı, kabarcıklı, sulu egzama gibi deri hastalıklarında kullanılır.

Besin alerjisinin neden olduğu deri iltihaplanmasında fayda sağlar.

Cinsel uzuvlar, ağız içi, yutak, mide-bağırsak, deri ve tırnak mantarlarını geçirici etkisi vardır.

 Kullanım Şekli : Bir kahve kaşığı ince kıyılmış Laden otu demliğe konur ve üzerine 300-400 ml sıcak su konularak 5-10 dakika demlenmesi beklenilir.Elde edilen çay demi ile yaraların üzerine  kompresi yapılır.

UYARI : Bitkinin uzun süre içilirse uyutmama etkisi vardır.

Labada

Diğer İsimleri : Evelik, Develik.Rumex patientia, Patiencedock, Patience

Botanik Bilgi : Karabuğdaygiller familyasından; dere kanarlarında ve sulak çayırlarda kendiliğinden yetişen bir bitkidir. Kuzukulağının yakın akrabası olan labadanın ülkemizde yetişen 25 kadar türü vardır. Haziran-Eylül ayları arasında yeşilimtırak renkli küçük çiçekler açar. Boyu 50 santimetre ile 2 metre arasında değişir. Bitki, çiçeklerinden olgunlaşan meyvesindeki tohumlarla çoğalır.Köklerinde nişasta, şekerler, reçine ve antrakinon türevleri vardır. Yaprakları sebze olarak yenir. Ev ilaçlarında kökü ve yaprakları kullanılır.

Bilinen Bileşimi : Labadanın yapraklarında Fosfor - demir bileşimi, tanen.; kazık köklerinde nişasta, şekerler, reçine ve antrakinon türevleri bulunur. Anadolu’nun bazı yerlerinde labada yapraklarıyla salata, sebze yemekleri

Toplanması-Saklanması : Mayıs’tan, Ağustos’a kadar yaprakları toplanarak kurutulur, yapraklarının çok sulu olması nedeniyle kurutması oldukça zordur. Bu nedenle dikkat edilmezse küflenebilir.
 

Faydaları

Yaprağının Faydaları

Kanı ve bağırsakları temizler.

İştah açıcıdır.

Yaprakları, bedeni güçlendirici toniktir.

Kullanım Şekli :Bitkinin yapraklan çiğ olarak yenir ya da 1 litre sıcak suya 50 gr. taze labada yaprağı konulup 15-20 dakika kadar kaynatılır. Böylece elde edilen çaydan, günde iki-üç kez birer bardak alınır.

Deri hastalıklarında etkilidir.

Çıbanları olgunlaştırır.

Yara ve egzamaları iyileştirir.

Kullanım Şekli : Bitkinin  yapraklarıyla yara lapası hazırlanır ve şikayet edilen yerlere dıştan uygulanır.

Kökünün Faydaları

Müshil etkisi gösterir.

Kullanım Şekli : 1 litre sıcak suya 30-50 gr. kadar temizlenip parçalanmış bitki kökü konulup 15-20 dakika kadar ağır ağır kaynatılır. Elde edilen çay, günde iki-üç kez birer bardak içilir.