Hayvancılık

GİRİŞ
Ülke tarımı içinde hayvancılık, genç kuşakların beslenmesinden protein kaynağı bakımından büyük önem arz etmektedir. Sığırcılık özellikle sığır eti üretimi Türk halkının damak zevki ve et kalitesi bakımından vazgeçemeyeceği önemli protein kaynağı olarak, ucuz ve ekonomik olarak üretilmesi, günümüzde uygulanan yetiştirme-beslenme yöntemlerinin gözden geçirilmesi ile mümkün görülmektedir. Sayısal olarak besi materyalinin ve beher baş hayvandan alınan ürünün ekonomik olarak arttırılması yanında, besi faaliyetinin teknolojik olarak uygun barınaklarda yapılması hem hayvancılığımıza, hem de ülke ekonomisine katkı sağlayacaktır. Hem en uygun ve hemde ucuz olan barınak sistemleri, ilk yatırımlara olan kaynak (ihtiyacını) miktarını azaltacak daha az yatırım sermayesinden tasarruf edilecek mebleğlar, hayvan materyali temini ve işletme sermayesi olarak kullanılarak daha fazla miktarda besi faaliyetine kaynak sağlanmış olacaktır.
Yemin, ete çevrilebilmesi için sığırların metabolik faaliyetine en uygun olan açıkta sığır besisi (Feed-Lot) sistemi, bu faaliyeti geniş çapta yapmak isteyen üreticiler için fevkalade düşük yatırım maliyetleri ile işe başlama imkanı sağlayacaktır.
Sistem sadece ilk yatırım maliyetlerinin düşük olması ile sınırlı kalmamakta işletme maliyetini de fevkalade aşağıya çekmektedir. Zira çok büyük havan kapasitelerine çok az bir işçilikle hizmet verilebilmektedir. İşletmede hayvan kapasitesi yükseldikçe birim hayvan başına işçilik maliyeti doğrusal bir şekilde düşmektedir.
Sistem yine rasyonel bir beslenme için en uygun ortamı teşkil etmekte, yapılacak rasyonel besleme uygulamasına hayvan, genotipik kabiliyetinin en üst sınırında reaksiyon göstermektedir.
Sağlık açısından sürü kontrolü çok kolay ve etkili olmakta sağıtım (tedavi) maliyetleri asgari düzeye inmektedir.
Açıkta besi sistemi, tarım arazisi niteliğinde olamayan meyili arazilerde yapılacağından, hem tarım topraklarının işgal edilmemesi, hemde besi faaliyeti bırakıldığında organik yapısı zenginleştirilmiş, verimli yeni tarım topraklarının kazanılması sağlanmış olacaktır.
Günümüzden onlarca yıl öncesinde tarımda ileri bütün Dünya ülkeleri özellikle ABD tüm ülke düzeyinde uygulamaya koyduğu ve fevkalade iyi sonuçlar alarak tek besi sistemi olarak hergün biraz daha geliştirmek için araştırmalar yaptığı (feed-lot) açıkta besi sistemi, ülkemiz hayvancılığın rasyonel bir şekilde rantable yapıya kavuşturulması için bir çözüm yolu olup, bu da ancak sistemin ülke çapında yaygınlaştırılması ile mümkün görülmektedir.
Geleneksel besi ve hayvancılık, özellikle ahırda barındırma ve samanla beslenme alışkanlığında olan yetiştiriciyi bu alılşkanlığından kurtarıp daha kolay daha ucuz, daha karlı olan yeni sistemlere adaptasyonunu sağlamak hem çiftçinin, hem de ülkemizin yararına olacak ve halkımız zengin protein kaynakları ile daha ucuz olarak beslenerek ülkeyi yönetecek daha akıllı beyinlerin gelişmesine katkı sağlayacaktır.
BÖLÜM I
TÜRKİYE’DE HAYVANCILIK
Türkiye’de toplam 4 milyon tarım işletmesi mevcut olup, bunların 300.000’I Hükümetin geniş ölçekli bir kırsal kalkınma programı başlatmış olduğu Güney Doğu Anadolu Projesi (GAP) bölgesinde yer almaktadır.* Yörede gelir sağlanması ve artırılması amacına yönelik program temel olarak hayvansal üretime dayandırılmıştır. Bu nedenle hayvan yetiştiriciliğinin istenilen seviyeye ancak yoğun olduğu ve çiftçi kuruluşlarının bulunduğu Adıyaman ve çevresinde bir pilot tanıtım çalışması başlatılmıştır.* Bu çalışma Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ve Türkiye Kalkınma Vakfı tarafından desteklenmektedir.
“Projenin acil amacı Adıyaman pilot ilinde uygun teknolojilerin değerlendirilmesi, denenmesi ve tanıtımını gerçekleştirerek TCZB ile TKİB’ye yem üretiminin teknik yönleri konusunda yardımcı olmak; ticari amaçlı yem tesisleri, çiftçi grupları ve bireysel çiftçilerce gerçekleştirilecek yem üretimi konusunda hükümetin uygulayacağı bir stratejik plan hazırlamaktadır.* Nihai amaç ise, küçük-ölçekli üreticilerin üretimlerini ve gelirlerini arttırmalarına katkıda bulunmaktır.”
BÖLÜM II
BURDUR’GENEL DURUMU
1. COĞRAFİ YAPI
Burdur ili güneybatı Anadolu göller bölgesindedir. Doğu ve güneyinde Antalya,güney batısında Denizli, kuzeyinde ise Afyon ve Isparta illeri bulunmaktadır. Ege-İç Anadolu ve Akdeniz bölgeleri arasında batı geçit bölgesinde yer alır. 37˚ 10’- 39˚ 20’ kuzey enlemleri ile, 29˚ 35’- 50˚ 25’ doğu boylamları arasındadır.
“İlin yüzölçümü 7 135 km² olup bunun 329 km²’sini su satıhları oluşturmaktadır. Aksu ırmağı ile sınır olan ilde ortalama rakım 1 000 m dolayındadır.”
2. TARİHİ
Burdur adını bir iddiaya göre Bizans döneminde buraya “Polydorion” denilmesinden kaynaklandığı, başka bir iddiaya göre Göl kenti anlamına gelen “Limonobria” sözcüğünden türediği, diğer bir rivayete göre de “Burada dur” sözcüğünün zamanla “Burdur”a dönüştüğü şeklindedir.
Burdur ili neolitik çağa kadar inen zengin tarihi içinde bir çok yerleşimlere sahne olmuştur. Çeşitli kaynaklar ve çevrede görülen arkeolojik kalıntılar bu uzun geçmişin safhalarına işaret ederler. Nitekim neolitik çağa ait yerleşimlerin görüldüğü Hacılar köyünden başlayarak M.Ö.17. yüzyıla kadar uzanan ve Asur ticaret kolonileri çağı adıyla anılan devreye ait eserlerin bulunduğu Düğer Köyü ve Yarışlı Gölü kıyıları ilin tarihinin aydınlatılması bakımından büyük önem taşımaktadır.
İl topraklarının büyük bir kısmı antik PİSİDİA bölgesinin sınırları içindedir. Roma İmparatorluğunun idaresine geçen 1071 Malazgirt Savaşından sonra Türkmenlerden Kınalı Aşireti yerleşmiştir. Daha sonra Hamitoğulları beyliğinin idaresine giren 1391’de Anadolu Beylerbeyliği merkezi olan Kütahya’ya bağlanmıştır. I. Dünya Savaşı sonrasında Burdur Kuvayi Milliye Teşkilatı çalışmalarını uzun süre bağımsız yürüttüyse de Sivas Kongresinden sonra Anadolu ve Rumeli Müdafai Hukuk Cemiyetine bağlanmıştır. Burdur sancağı Cumhuriyetle birlikte İl olmuştur.
3. TOPOĞRAFİK YAPI
Göller bölgesinin en karakteristik topografik özelliğini Burdur ili gösterir. Değişik rakımlı dağ ve tepe yapısında ova ve vadi karakteristiğinde düzlükler ve göller mevcuttur.
İlin en yüksek noktasını 2.598 m yüksekleğindeki Koçaş Dağı temsil etmektedir. (Tablo-1) İlin önemli ovaları ile önemli göl, baraj ve göletleri sırasıyla Tablo-2 ve Tablo-3’de verilmiştir.
ADI YÜKSEKLİĞİ (m) BULUNDUĞU İLÇE
Koçaş Dağı 2 598 Gölhisar
Kestel Dağı 2 336 Bucak
Akdağ 2 276 Ağlasun
Eseler Dağı 2 254 Tefenni
Çeltikçi Belli 1 225 Çeltikçi
Tablo-1: İlin Önemli Dağları (Kaynak: Burdur Tarım İl Müdürlüğü, Yıllık Çalışma Rasporu, Burdur: Aralık 2002)
ADI BULUNDUĞU İLÇE
Eğneş Ovası Merkez
Çeltikçi Ovası Çeltikçi
Öteyüzovası Ağlasun
Çine Ovası Merkez
Kestel Ovası Bucak
Ürkütlü Ovası Bucak
Haravza Ovası Çavdır
Söğüt Ovası Çavdır
Tefenni Ovası Tefenni
Beyköy Ovası Tefenni
Hasanpaşa Ovası Tefenni
Erle Ovası Yeşilova
Irla Ovası Yeşilova
Tablo-2: İlin Önemli Ovaları (Kaynak: Burdur Tarım İl Müdürlüğü, Yıllık Çalışma Raporu, Burdur: Aralık 2002)
ADI GÖL BARAJ GÖLET NİTELİĞİ BULUNDUĞU İLÇE
Burdur X Acı Merkez
Salda X Tatlı Yeşilova
Yarışlı X Acı Yeşilova
Karataş X Tatlı Karamanlı
Uylupınar X Tatlı Gölhisar
Çavdır X Çavdır
Bademli X Karamanlı
Karacaören-1 X Bucak
Karacaören-II X Bucak
Yapraklı X Gölhisar
Karamanlı X Karamanlı
Kozağaç X Çavdır
Ağlısun X Ağlasun
Söğüt X Çavdır
Belenli X Kemer
Dereköy X Yeşilova
Tefenni X Tefenni
İğdeli X Merkez
Kemer X Kemer
Başpınar X Tefenni
Gökçebağ X Merkez
Eskiyere X Merkez
Yeşilköy X Tefenni
Hasanpaşa X Tefenni
Tablo-3: İlin Önemli Göl ve Göletleri (Kaynak: Burdur Tarım İl Müdürlüğü, Yıllık Çalışma Raporu, Burdur: Aralık 2002)
4. TOPRAK ÖZELLİKLERİ
İl arazisi farklı jeolojik zamanlara ait formasyonların biraraya geldiği karışık bir yapıya sahiptir. İkinci jeolojik zamandan önce Testis jeosenklinal sahası içinde kalmış olan arazisi Alp Orijinezi ile ikinci üçüncü ve dördüncü görünümünü kazanmıştır. İl arazisinde yaygın olarak görülen formasyonlar, meteozik ve tersiyerin muhtelif devirlerine aittir.
İlde bulunan toprak grupları arasında ilk sırayı kahverengi orman toprakları almakta ve bunu sırayla kireçsiz- kahverengi orman toprakları ile kestane renkli topraklar izlemektedir.
5. İKLİM DURUMU
“İlde iklim genellikle kışları soğuk ve yağışlı, yazları sıcak ve kuraktır. İç Anadolu, Akdeniz ve Ege bölgeleri arasında geçit iklimi özelliğine sahiptir. Yıllık yağışın büyük bir bölümü kış aylarında yağmur ve kar şeklindedir. İlk donlar Kasım ayında görülür, son donlar ise Nisan ayının ikinci yarısına kadar devam eder. 2002 Yılı yıllık yağış toplamı 501.2 mm’dir”.
Burdur İli Merkezinde yıllık ortalama sıcaklık 13.1˚C’dir. En sıcak ay ortalaması 24.9˚C, en soğuk ay ortalaması 2.2˚C, yıllık yağış tutarı 413.6 milimetredir.
6. NÜFUS VE YERLEŞİM
İlmizin nüfus dağılımı Merkez ve İlçeler üzerinden Tablo 7.’de 11 ilçe, 29 belediye, 183 köy olmak üzere 212 yerleşim birimi gösterilmiştir.
İLÇE ADI NÜFUSU BELEDİYE
SAYISI KÖY SAY. RAKIM
MERKEZ 90 060 3 49 950
AĞLASUN 11 393 3 7 1170
ALTINYAYLA 6 793 1 5 1150
BUCAK 57 950 6 33 800
ÇAVDIR 15 584 4 9 1030
ÇELTİKÇİ 6 758 2 5 830
GÖLHİSAR 21 287 2 12 980
KARAMANLI 8 152 1 8 1070
KEMER 4 714 1 7 1160
TEFENNİ 11 939 3 12 1150
YEŞİLOVA 22 173 3 36 1170
TOPLAM 256 803 29 183
Tablo 4: İlçeler İtibariyle Nüfus Dağılımı (Kaynak: Burdur Tarım İl Müdürlüğü, Yıllık Çalışma Raporu, Burdur: Aralık 2002)
BÖLÜM III
BURDUR’DA TARIMSAL YAPI
1. ARAZİ VARLIĞI VE DAĞILIM DURUMU
İlimiz toplam yüzölçümü 713 500 hektardır. İlin toprak kaynakları potansiyeli Tablo 9’da gösterilmiştir. Tablo 9’un incelenmesinden de anlaşılacağı gibi tarım arazisi olarak ilin toplam arazisinin ancak %33.10’nu kullanılabilmektedir.
ARAZİLERİN CİNSİ MİKTARI (ha) %’Sİ
Tarım Arazisi 236 200 33.10
Çayır- Mer’alar 40 821 5.72
Orman Arazisi 325 621 45.63
Su Satıhları 24 800 3.47
Tarıma Elverişsiz Arazi 86 058 12.08
TOPLAM 713 500
Tablo 5: Toprak Kaynakları Potansiyeli (Kaynak: Burdur Tarım İl Müdürlüğü, Yıllık Çalışma Raporu, Burdur: Aralık 2002)
Çayır mera arazisi DİE verilerinden alınmış olup İl Müdürlüğümüz çayır mera tespit çalışmaları devam etmektedir.
2. TARIM ARAZİLERİNİN KULLANMA KABİLİYETLERİNE GÖRE DAĞILIMI
İlde en fazla VII. sınıf arazi bulunmakta ve bunu II. sınıf tarım ve VI. sınıf araziler izlemektedir. Tarım arazisi vasfı taşıyan I, II, III ve IV. sınıf arazilerin toplamı 210203 hektardır. Ancak V. sınıf arazilerde de tarım yapılmaktadır.
3.TARIMSAL İŞLETMELER
İlimizde 27 516 aile tarımla uğraşmakta ve tarım işletmeleri “Aile İşletmeciliği” şeklindedir. Kullanılabilir tarım arazisinin %43,63’ü cüce aile işletmeleri (0-20 da), %34.15’i küçük aile işletmeleri (21-50 da), %16.43’ü orta aile işletmeleri (51-100 da), geri kalan %5,9’unu büyük aile işletmeleri (101-500 da ve fazlası) oluşturmaktadır. Söz konusu işletmelerin %85’i yalnız sahip olduğu araziyi işletmektedir. Gerisi ise arazilerini yarıcılık, ortakçılık ve kiracılıkla işletmektedir.
Tarımla uğraşan 27516 ailenin; faaliyet alanı bakımından 7 049’u (%25.62’si) bitkisel ürün yetiştirmekte 832’si (%3.02’si) hayvan yetiştiriciliği yapmakta ve 19614’ü (%71.28’i) hem bitkisel ürün hem de hayvan yetiştiriciliği işini yürütmektedir. 21 Aile su ürünleri üretimi yapmaktadır.(%o8)
Ekonomik Faaliyet İl Merkezi İlçe Merkezleri Bucak ve Köyler ı
Kadın Erkek Kadın Erkek Kadın Erkek
Ziraat.avcılık.ormancılık ve balıkçılık 83 462 694 2619 34825 27786 66469 60,13
Madencilik ve taşocaklığı
1 27 0 71 1 51 151 0,14
İmalat Sanayi
474 2989 208 2712 367 1961 8711 7,88
Elektrik, gaz ve su
17 127 5 96 1 82 328 0,30
İnşaat
15 1047 13 1673 1 987 3736 3,38
Toptan ve perakende ticaret, lokanta ve oteller 350 2287 238 2592 86 1203 6756 6,11
Ulaştırma, haberleşme ve depolama 69 905 34 1133 9 1110 3260 2,95
Mali kurum,sigorta,taiınmaz mallara ait işler,yardımcı iş hizmetleri 269 653 152 620 33 307 2034 1,84
Toplum hizmetleri sosyal ve kişisel hizmetler 1628 8095 1094 4751 392 2918 18878 17,08
İyi tanımlanmamış faaliyetler 3 83 2 72 1 50 211 0,19
TOPLAM 2909 16675 2440 16339 35716 36455 110534 100,00
Tablo 6: Burdur İlinde İşgücünün İktisadi faaliyet kollarına göre dağılımı
(Kaynak: Burdur Tarım İl Müdürlüğü, Yıllık Çalışma Raporu, Burdur: Aralık 2002)
Not: Bilgiler işsiz olup iş arayanları kapsamamaktadır.
4. TARIM ARAZİLERİNİN SULANABİLİRLİK DURUMU
İlin 236 200 ha’lık tarım arazisinin sulamaya elverişli kısmı 128 004 ha’dır. Ancak bugün fiilen sulanan alan 93 749 ha olup tarım arazisinin %39.7’si sulanmaktadır. 2002 yılında D.S.İ tarafından sulanan alanı 31.759 ha (Kooperatiflerce DSİ tarafından açılan sondajlarla 11.240 ha)., Köy Hizmetlerince sulanan alan 26.274 ha, çiftçi tarafından 35.716 ha alan sulanmıştır.
5. TARIM ARAZİLERİNİN KULLANIM ŞEKİLLERİNE GÖRE DAĞILIMI
İlimiz tarım arazilerinin %64,01’si tarla bitkileri (hububat, bakliyat, sanayi ve yem bitkileri) yetiştiriciliğinde, %10,34’ü bağ-bahçe olarak kullanılmakta, %5,29’u ise nadasa bırakılmaktadır.
%20.36’sı Tarıma elverişli olduğu halde ekilip dikilmeyen alandır.
MİKTARI (Ha) %’Sİ
I.TARLA BİTKİLERİ 151 194 64.01
Hububat 106.117.8 -
Bakliyat 24302.5 -
Endüstri Bitkileri 6.907.7 -
Yem Bitkileri 8.182.3 -
Yumrulu Bitkiler 817 -
Yağlı Tohumlu Bitkiler 4866.7 -
II. NADAS 12 491.1 5.29
III. BAĞ-BAHÇE 24.432.5 10.34
Meyve 12.648.3 -
Zeytin 65.5 -
Sebze 6.991.4 -
Bağ 2.733 -
Gül 381
Kavaklık-Söğütlük 1 613.3 -
IV. TARIMA ELVERİŞLİ OLD. HALDE EKİLİP DİKİLMEYEN 48.081.6 20.36
TOPLAM 236 200 100.00
Tablo 7: Tarım Arazilerinin Kullanım Şekline Göre Dağılımı (Kaynak: Burdur Tarım İl Müdürlüğü, Yıllık Çalışma Raporu, Burdur: Aralık 2002)
* Yem Bitkileri ekiliş alanı ikinci ekilişler ile birlikte 9181.4 ha. dır.
* Kuru soğan ve sarımsak sebze içine, anason, kimyon,kekik meyve alanı içine alınmıştır.
İLÇE ADI YÜZÖLÇÜMÜ SULANAN TARIM ARAZİSİ (ha) SULANMAYAN TARIM ARAZİSİ TOPLAM TARIM ALANI
MERKEZ 143800 17067 43 303 60.370
AĞLASUN 31700 3387 5513 8.900
ALTINYAYLA 34000 724 3121 3845
BUCAK 141400 11540 21 660 33 200
ÇAVDIR 37100 6234 12671 18 905
ÇELTİKÇİ 24700 2270 3250 5520
GÖLHİSAR 30000 15775 1875 17650
KARAMANLI 44000 9140 8220 17360
KEMER 25400 3444 9456 12900
TEFENNİ 50500 13000 7630 20630
YEŞİLOVA 126100 11168 25752 36920
TOPLAM 688700 93749 142 451 236200
CİNSİ YILLAR EKİLİŞ (Hek) ÜRETİM (Ton) VERİM (kg/da)
Y. MERCİMEK 1998
1999
2000
2001
2002 35.0
30.0
25.0
15.0
20.0 30.0
19.0
15.0
10.0
14.0 86.0
63.0
60.0
66.6
70.0
ENDÜSTRİ BİT.
AYÇİÇEĞİ 1998
1999
2000
2001
2002 334.0
90.0
350.0
370.0
540.0 209.0
63.0
210.0
366.0
540.0 62.5
70.0
60.0
99.0
100.0
HAŞHAŞ * 1998
1999
2000
2001
2002 1 217.2
1 889.6
1 704.0
3 736.7
4 291.7 891.0
1472.3
1483.0
32 280.0
2 638.5 73.2
78.0
87.0
86.0
61.4
ANASON * 1998
1999
2000
2001
2002 20 551.0
17 682.0
14 290.0
9 733.0
9 887.5 11 425.2
10 105.7
7 980.0
3 894.0
5 372.0 55.6
57.0
56.0
40.0
54.3
Ş. PANCARI 1998
1999
2000
2001
2002 8 563.8
6 145.0
6 325.4
5 169.0
5 883.6 358 373.0
253 420.0
270 937.0
221 896.0
257 277.0 4 184.7
4 124.0
4 283.0
4 290.0
4 372.7
TÜTÜN 1998
1999
2000
2001
2002 790.0
1383.0
620.0
430.0
272.0 2 245.0
2568.0
1 570.0
1 240.0
680.0 284.0
185.0
253.0
288.0
250.0
YEM BİTKİLERİ
YONCA (Yeşil Ot) 1998
1999
2000
2001
2002 1 878.8
1 999.0
2 200.0
2 118.0
1 862.9 58 400.0
70 350.0
57 473.0
61 610.0
52 915.0 3 108.0
3 519.0
2 612.0
2.908.0
2 840.4
FİĞ (Yeşil Ot) 1998
1999
2000
2001
2002 1 728.5
1 431.0
1 630.0
2 240.5
2 581.0 19 548.0
15 380.0
11 546.0
11 215.0
7 746.0 1 130.0
1 075.0
708.0
500.5
300.1
KORUNGA 1998
1999
2000
2001
2002 745.0
804.0
1 092.0
1 477.0
1 342.4 5 460.0
5395 (Y.Ot)
6 189 (Y.Ot)
12 194.0 (Y.Ot)
11 320.0 733.0
671.0
567.0
825.5
843.2
H. PANCARI 1998
1999
2000
2001
2002 333.0
455.0
509.0
447.0
483.0 25 710.0
33 075.0
31 790.0
32.060.0
35 390.0 7 720.7
7 261.0
6 245.0
7 172.0
7 327.1
Tablo 8: Sulanan Arazi Miktarlarının İlçelere Göre Dağılımı (Kaynak: Burdur Tarım İl Müdürlüğü, Yıllık Çalışma Raporu, Burdur: Aralık 2002)
* Türkiye’de haşhaşın %10,3’ü Burdur’da üretilmektedir.
* Türkiye’de anason üretiminin %39.6’sı Burdur’da üretilmektedir.
6. BİTKİSEL VE HAYVANSAL ÜRETİM VE VERİM DURUMU
BİTKİSEL ÜRETİM VE VERİM
a.a.a. Tarla Bitkileri Üretim ve Verimi
İlimiz bitkisel üretimin büyük bir kısmının tarla bitkileri oluşturmaktadır. İlimizde tarla bitkileri olarak hububat ve bakliyat ön sırada yer almakta, bunu yem bitkileri ekimi takip etmektedir. Tarla bitkilerinin son 5 yıllık ekiliş, üretim ve verim miktarları Tablo 10’da verilmiştir.
CİNSİ
YILLAR EKİLİŞ (HEK) ÜRETİM(TON) VERİM(Kg/Da)
HUBUBAT
BUGDAY 1998
1999
2000
2001
2002 74 973.0
79 879.0
69 962.0
69 995.0
68 497.0 184 106.0
202 734.0
173 782.0
162 855.0
171 914.0 245.5
254.0
248.0
232.6
249.9
ARPA 1998
1999
2000
2001
2002 23 872.0
25 486.0
27 096.0
26 531.0
27 842.0 62 147.0
65 795.0
68 613.0
67 954
72 094 260.3
258.0
252.0
256.0
258.3
MISIR(dane)
1998
1999
2000
2001
2002 802.0
805.0
817.0
760.0
752.1
2 362.5
2 885.0
2 952.0
2 372.0
2 745 294.5
358.0
361.0
312.0
364.9
BAKLAGİL
NOHUT
1998
1999
2000
2001
2002 23 750.0
21 252.5
20 795.0
21 540.0
23 306.0 17 684.0
13 279.0
11 930.0
12 159.0
14 551.0 74.4
62.0
57.0
56.0
62.4
K.FASULYE
1998
1999
2000
2001
2002 1 096.3
992 .0
1 163.0
1 079.0
974.5 1 211.0
1 202.5
1 359.0
1 197.0
1 201.0 110.4
121.0
117.0
110.0
123.2
YUMRULU BİT.
PATATES 1998
1999
2000
2001
2002 707.0
666.0
722.0
700.0
817.0 20 965.0
17 456.0
18 947.0
18 536.0
23 075.0 2 965.3
2 621.0
2 624.0
2 648.0
2 824.3
CİNSİ YILLAR EKİLİŞ(HEK) ÜRETİM(TON) VERİM(Kg/Da)
K. SOĞAN 1998
1999
2000
2001
2002 1 057.0
972.0
855.0
777.0
406.0 27 110.0
17.798.0
14 740.0
15 399.0
6.877.0 2 565.0
712.5
1 724.0
1 981.0
1 693.8
K. SARIMSAK 1998
1999
2000
2001
2002 39.5
39.5
41.5
49.5
34.0 402.0
368.0
392.0
448.0
324.0 1 018.0
932.0
945.0
905.0
Tablo 9: Son 5 Yıllık Tarla Bitkileri Üretim ve Verim Durumu (Kaynak: Burdur Tarım İl Müdürlüğü, Yıllık Çalışma Raporu, Burdur: Aralık 2002)
YEM BİTKİLERİ
ÜRÜN ADI : FİĞ
İ Ekilen alan
(Hektar)
Kaldırılan ürün miktarı
(Ton)
Dane Ot Dane Yeşil ot Kuru ot
MERKEZ 50 265 1 000 50 3 180 -
AĞLASUN - 130 - - 620 -
ALTINYAYLA - 37 - - 296 -
BUCAK 58 1 400 1 600 93 750 4 725
ÇAVDIR - 39 - - - 195
ÇELTİKÇİ - 100 - - 1 000 -
GÖLHİSAR - 140 - - - 1 400
KARAMANLI - 120 - - - 300
KEMER - 20 - - 400 -
TEFENNİ - 180 - - - 720
YEŞİLOVA - 150 - - 1 500 500
TOPLAM 108 2 581 143 7 746 7 840
ÜRÜN ADI : KORUNGA
İ
Kaldırılan ürün miktarı
(Ton)
Yeşil ot Kuru ot Tohum
MERKEZ 650 4 500 400 -
AĞLASUN 105 4 200 - -
ALTINYAYLA 4 20 - -
BUCAK 93 - 465 -
ÇAVDIR 60.4 - 450 -
ÇELTİKÇİ 30 - 60 -
GÖLHİSAR 200 - 2 000 -
KARAMANLI 20 - 140 -
KEMER 60 900 - -
TEFENNİ 20 200 - -
YEŞİLOVA 100 1 500 500 -
TOPLAM 1 342.4 11 320 4 018 -
ÜRÜN ADI : YOCA
İ
Kaldırılan ürün miktarı
(Ton)
Yeşil ot Kuru ot Tohum
MERKEZ 450 13 750 - -
AĞLASUN 185 4 000 - -
ALTINYAYLA 3 75 - -
BUCAK 214 1 680 6 000 -
ÇAVDIR 59.9 - 599 -
ÇELTİKÇİ 68 4 500 470 -
GÖLHİSAR 250 - 2 500 -
KARAMANLI 95 4 750 - -
KEMER 108 7 560 - -
TEFENNİ 30 600 - -
YEŞİLOVA 400 16 000 4 000 -
TOPLAM 1 862.9 52 915 13 569 -
ÜRÜN ADI : HAYVAN PANCARI
İLÇE ADI Ekili alan
(Hektar) Hasat edilen
Alan (Hektar) Verim
(Kg/Hek.)
Kaldırılan
Ürün miktarı (Ton)
MERKEZ 200 200 80 000 16 000
AĞLASUN 25 25 70 000 1 750
ALTINYAYLA 2 2 50 000 100
BUCAK 20 20 75 000 1 500
ÇAVDIR 26 26 40 000 1 040
ÇELTİKÇİ - - - -
GÖLHİSAR 30 30 70 000 2 100
KARAMANLI 100 100 70 000 7 000
KEMER - - - -
TEFENNİ 50 50 70 000 3 500
YEŞİLOVA 30 30 80 000 2 400
TOPLAM 483 483 35 390
Tablo 10: Bitkisel Üretim ve Verim Durumunun İlçelere Göre Dağılımı
(Kaynak: Burdur Tarım İl Müdürlüğü, Yıllık Çalışma Raporu, Burdur: Aralık 2002)
BÖLÜM IV
BURDUR’DA HAYVANCILIK
Burdur ilinde, özellikle et ve süt verimi yüksek kültür ırkı büyükbaş hayvan populasyonu ağırlıklıdır. Mevcut 109.271 büyükbaş hayvanın yaklaşık yüzde 98’i kültür ırkıdır.
Küçükbaş hayvanların yüzde 53.5’i keçi (217.924 baş) yüzde 46.5’i de koyun’dur (189.628 baş).
Kanatlı hayvanların büyük çoğunluğu tavuk ve horoz (672.149 adet) olup, az sayıda hindi (8.323 adet) ve kaz-ördek (4.407 adet) mevcuttur.
Ayrıca, Burdur ili sınırları içerisindeki göllerde tatlı su balıkçılığı da yapılmaktadır. Gölhisar Gölünde sazan ve yayın balığı, Karataş Gölünde sazan, tatlı su levreği ve Salda Gölünde sazan balığı avlanmaktadır.
Avlanma faaliyetleri göllerin kullanım haklarını alan kooperatiflere üye şahıslar tarafından yapılmaktadır.
“Burdur’da son yıllarda süt hayvancılığına önem verilmesi ve kültür ırkı hayvan sayısındaki artış sebebiyle süt üretimi oldukça artmıştır. 1995 yılında 209.700 ton süt üretimi gerçekleştirilmiştir.”
1. HAYVAN VARLIĞI
İlimizde 2002 yılı hayvan varlığı cinsleri üzerinden tabloda verilmiştir. İlimizde Büyükbaş hayvanların %98’i kültür ırkıdır.
HAYVANLAR CİNSİ ADEDİ TOPLAM
Ğ
ı
11 513
Ş
ı
244 544
ı
ş
6 544
277 215
38 152
Tablo 11: 2001 Yılı Hayvan Varlığı (Kaynak: Burdur Tarım İl Müdürlüğü, Yıllık Çalışma Raporu. Burdur: Aralık 2002)
İLÇE ADI KÜLTÜR KÜLTÜR MELEZİ YERLİ TOPLAM
MERKEZ 14 178 30 700 200 45 078
AĞLASUN 2 635 765 - 3 400
ALTINYAYLA 503 370 152 1 025
BUCAK 12 710 1 705 1 085 15 500
ÇAVDIR 2 050 3 035 1 100 6 185
ÇELTİKÇİ 2 800 1 350 - 4 150
GÖLHİSAR 6 750 1 900 - 8 650
KARAMANLI 5 960 245 220 6 425
KEMER 4 690 890 120 5 700
TEFENNİ 1 755 1 810 265 3 830
YEŞİLOVA 10 965 605 - 11 570
TOPLAM 64 996 43 375 3 142 111 513
Tablo 12: Büyükbaş Hayvan Varlığının İlçelere Göre Dağılımı (Kaynak: Burdur Tarım İl Müdürlüğü, Yıllık Çalışma Raporu, Burdur: Aralık 2002)
2. HAYVANSAL ÜRETİM VE VERİM
a. BÜYÜKBAŞ, KÜÇÜKBAŞ VE KÜÇÜK EVCİL HAYVANLAR ÜRETİM VE VERİMİ
İlimizde hayvansal ürünlerden et ,et olarak tüketildiği gibi Güç Birliği Et Kombinası ve 3 imalathanede sucuk üretimi yapılmaktadır. Süt ve Süt Ürünleri ise özel bir firmaya ait 1 fabrika ile 16 mandıra tarafından işlenmektedir. Sütün %80’i İl dışına gitmektedir. İlimizin son 5 yıllık hayvansal ürünler üretim miktarları Tablo 13’de verilmiştir.
YIL SÜT
(ton) ET
(ton) YAĞ
(ton) PEYNİR
(ton) YAPAĞI-YÜN KIL (ton) BAL
(ton) YUMURTA
(Adet)
1998 196 857 2 813 70 3 149 314,6 672 156.008.000
1999 217 316 4 232 5 3 693 324 755 151.222.000
2000 228 863 2 014 10 1 944 305 588 137.380.000
2001 234 426 3 179 4 1 500 309,8 551 97 982 500
2002 219 049 2 979 4 1 500 234 692 58 880 080
Tablo 13: Son 5 Yıllık Hayvansal Ürünler Üretim Miktarları (Kaynak: Burdur Tarım İl Müdürlüğü, Yıllık Çalışma Raporu, Burdur: Aralık 2002)
ARICILIK ÜRETİMİ
Burdur’da arıcılık yeni gelir kaynaklarından birini oluşturmaktadır.
Burdur Tarım İl Müdürlüğü’nün verilerine göre Burdur ilinde 1995 yılında, toplam 37.305 ilkel ve fenni kovan bulunmaktadır. 1988 yılında 399 ton olan bal üretimi, 1989 yılında 432 tona ulaşmış, 1990 yılında 349 ton bal elde edilirken 1995 yılında 701 ton bal üretimiyle artış kaydedilmiştir.
“Burdur’a yönelik arıcılık politikasında mevcut üreticilerin yanında yeni üreticilerin devreye sokularak aile işletmesi sayısının artırılması amaçlanmalıdır. Bu yönde hane başına 20 kovandan az olmamak kaydıyla, arıcılığın ayni kredilerle desteklenmesi sağlanmalıdır.
Yörede yapılan incelemelerde, kredi konusunda bilgilenmeye ihtiyaç olduğu anlaşılmıştır.”
c. SU ÜRÜNLERİ ÜRETİMİ
İlimizde su ürünleri üretimi, göllerde avcılık yoluyla ve kültür balığı yetiştiriciliği şeklinde yapılmaktadır. Uylupınar, Karacaören Baraj Göllerinde ve Karataş Gölünde avcılık yapılmaktadır. Yapraklı Baraj Gölünün kirası 2001 yılında bitmiş olup, yeniden kiralama işllemleri devam etmektedir. Çavdır (Kızıllar) Baraj Gölü 15.09.1999 yılında 5 yıllığına S.S. Kızıllar Köyü Su Ürünleri Kooperatifine kiralanmasına rağmen alet ekipman ve bilgi yetersizliği nedeniyle sınırlı sayıda avcılık yapılmaktadır.
GÖL ADI YILLAR SAZAN (Kg) AYNALI SAZAN (Kg) SUDAK (Kg) HAVUZ BALIĞI (Kg) YAYIN (Kg)
UYLUPINAR
(GÖLHİSAR) 1998
1999
2000
2001
2002 4 100
4 450
5 300
9 000
4 000 -
-
-
-
- 4 400
650
500
900
- -
-
-
-
- 350
540
1 750
800
500
KARACAÖREN I
(BUCAK) 1998
1999
2000
2001
2002 5 940
5 936
6 021
1 613
300 -
-
-
-
- 10 439
2 676
3 537
320
6000 -
-
-
-
9000 -
-
-
-
-
YAPRAKLI
(GÖLHİSAR) 1998
1999
2000
2001
2002 -
-
-
-
- -
22 700
12 500
11 000
- -
-
-
-
- -
-
-
-
- -
-
-
-
-
KARATAŞ
(KARAMANLI) 1998
1999
2000
2001
2002 -
-
-
9 490
500 -
-
-
-
- -
-
-
330
1 500 -
-
-
-
- -
-
-
-
-
ÇAVDIR
(KIZILLAR) 1999
2000
2001
2002 -
-
-
30 -
-
-
10 -
-
-
- -
-
-
- -
-
-
-
Tablo 14: Son Yıllık Su Ürünleri Üretimi (Kaynak: Burdur Tarım İl Müdürlüğü, Yıllık Çalışma Raporu, Burdur: Aralık 2002)
YILI TÜRÜ Havuzlarda Üretim (Kg) Kafeslerde Üretim (Kg) Toplam (Kg)
1998 Alabalık 95 900 296 455 392 355
1999 Alabalık 176 276 288 100 464 376
2000 Alabalık 113 130 302 500 415 630
2001 Alabalık 196 970 244 400 441 370
2002 Alabalık 119 600 305 400 425 000
Tablo 15: Su Ürünleri Kültür Balıkları Üretimi (Kaynak: Burdur Tarım İl Müdürlüğü, Yıllık Çalışma Raporu, Burdur: Aralık 2002)
Yılı Adedi
Üretim Türü Üretim Şekli Kapasite
(Ton/Yıl) Onaylanan Birim
1998 2 Alabalık Havuz 30 T.K.B. İl Müdürlüğü
1998 2 Alabalık Kafes 50 T.K.B. TÜGEM
1999 3 Alabalık Havuz 71.5 T.K.B. İl Müdürlüğü
2000 1 Alabalık Havuz 9 T.K.B. İl Müdürlüğü
2001 1 Alabalık Kafes 25 T.K.B. İl Müdürlüğü
2002 - - - - -
Tablo 16: Son 5 yıl içerisinde onaylanan projeler (Kaynak: Burdur Tarım İl Müdürlüğü, Yıllık Çalışma Raporu, Burdur: Aralık 2002)
İlimizde mevcut göl ve göletlere 2002 yılında balıklandırma yapılmamıştır.
3. BİTKİSEL VE HAYVANSAL ÜRETİM GELİRİ DURUMU
İlimiz 2001 yılı bitkisel üretim geliri 171.149.349.000.000. TL, hayvansal üretim geliri 68.399.152.000.000. TL olup, toplam üretim geliri 239.548.501.000.000. TL’dir.
ÜRETİM 1997 1998 1999 2000 2001 2002
Bitkisel Ür. Geliri 38.715.460 77.392.971 85.880.135 121.141.801 171.149.349 241.125.998
Hayvansal Ür. Geliri 16.880.517 28.148.030 39.650.760 50.714.900 68.399.1852 94.637.516,3
TOPLAM 55.595.977 105.541.001 125.530.895 171.856.701 239.548.501 335.763.514,3
Tablo 17: Son 5 Yıllık Bitkisel ve Hayvansal Üretim Geliri (1.000.000 TL) (Kaynak: Burdur Tarım İl Müdürlüğü, Yıllık Çalışma Raporu, Burdur: Aralık 2002)
BÖLÜM V
TARIM VE KÖY İŞLERİ BAKANLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ
1. PROJE VE İSTATİSTİK ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ ÇALIŞMALARI
a. TARIMSAL DESTEKLEME ÇALIŞMALARI
Yem Bitkilerinin Hayvan Yetiştiriciliğinde Önemi ve 2000/467 Sayılı Hayvancılığın Desteklenmesi Hakkında Yürütülen Çalışmalar
Bölgemizde başlıca yonca, korunga, adi fiğ, macar fiği, triticale, silajlık mısır, hayvan pancarı, sudan(sorgun) otu, şugarleaf yetiştiriciliği yapılmaktadır. Yem bitkilerinin başlıca avantajları; Hayvanların besi değerini arttırmakta, süt verimini yükseltmekte, hazır kesif yemlerin yerini alarak üreticiye maddi destek sağlamaktadır. Yem bitkilerinin başlıca özellikleri şunlardır;
YONCA: Yonca sulak arazilerde ekimi gereken çok yıllık bir yem bitkisidir. Tohumunun dekara 4-5 Kg atılması gerekmektedir. Yoncalar hasat zamanı yeşil ot olarak ve aynı zamanda balya yapılarak kış sürecinde de hayvanlara yem olarak verilmektedir.
KORUNGA: Korunga kıraç arazilerde ekimi yapılan çok yıllık bir yem bitkisidir. Tohumunun dekara 10-12 Kg atılması gerekmektedir. Koprungalar hasatla yeşil ot olarak ve aynı zamanda balya yapılıp, yem olarak tüketilmektedir.
ADİ FİĞ ve MACAR FİĞİ: Fiğ kıraç arazilerde ekimi yapılan tek yıllık baklagillerden bir yem bitkisidir.tohumu dekara 10-12 Kg atılması gerekmektedir. Adi Fiğin sap kısmı güçsüz olduğunda yulaf ve arpa ile yaklaşık 1/3 oranında yani 9-10 Kg Adi Fiğ tohumu, 3 Kg Yulaf tohumu atılarak hasat zamanında ürünün dik durmasını sağlayarak hasatta kolaylık sağlanmaktadır. Macar Fiğinde bu uygulamaya gerek görülmemektedir.
SİLAJLIK MISIR: Silajlık mısır sulu arazilere ekimi yapılan tek yıllık bir yem bitkisidir. Tohumu dekara 4-5 Kg atılması gerekmektedir. Mısırlar silaj yapılarak yem bitkisi olarak değerlendirilmektedir.
HAYVAN PANCARI: Hayvan pancarı sulu arazilerde ekimi yapılan tek yıllık bir yem bitkisidir. Tohumu dekara 2 Kg atılması gerekmektedir. Hayvanların iştahla yediği bir yem bitkisidir.
SORGUM-SUDAN OTU (ŞUGARLEAF): Sulu arazilerde ekimi yapılan tek yıllık yem bitkileridir. Tohum dekara 3,5-4 Kg atılması gerekmektedir. Hasattan sonra tüketilmektedir.
“Tarım İl Müdürlüğü olarak, 2000/467 sayılı hayvancılığın desteklenmesi hakkındaki genelge kapsamında çok yıllık (yonca ve korunga) bitkilere en az 10 dekar olmak koşuluyla %30, tek yıllık (Adi fiğ, macar fiği, silajlık mısır, triticale, hayvan pancarı, sudan otu, şugarleaf) bitkilere en az 25 dekar olmak şartıyla %20 destekleme primi ödenmektedir.”
Bu projeler kapsamında Burdur İl Genelinde 2000 yılında üreticiye 119.577.880.000 TL, 2001 yılında 876.582.646.000 TL, 2002 yılında 781.174.365.500 TL. Yem Bitkileri Desteklemesi ödemesi gerçekleşmiştir.
Tarım İl Müdürlüğü olarak 2003 yılı faaliyetlerimiz sürmektedir.
2000/467 Sayılı Hayvancılığın Desteklenmesi Hakkında 2002 Yılında Yürütülen Çalışmalar
Söz konusu karar kapsamında İl Merkezi ve bağlı köylerde 01 Ocak-2002 - 31 Aralık 2002 tarihleri arasında 79 adet yem bitkileri projesi onaylanmıştır. Bu projeler çerçevesinde 518 da. Yonca, 398 da. Korunga, 994 da. Fiğ, 246 da. Triticale, 142 da. S. Mısır ekimleri gerçekleştirilmiştir. Ayrıca bir çiftçimize ğproje kapsamında yağmurlama sulama sistemi ödemesi yapılmıştır.
İl Merkezinde 31 Aralık 2002 tarihine kadar onaylanan projelerin toplam yatırım tutarı 216.577.752.000- TL. dir. Projelerin toplam destekleme tutarı 54.421.325.000- TL. olup, 38.630.075.000- TL. destekleme ödemesi yapılmıştır. Ayrıca 2001 yılında onaylanıp hakedişi 2002 yılında yapılan projelere 20.503.874.500- TL. destekleme ödemesi yapılmıştır. Toplam 2002 yılında yapılan hakediş 59.133.949.500. TL. dir.
İl genelinde 583 proje onaylanmıştır. 1.475 dekar Yonca, 848 da Korunga, 572 da. M. Fiği, 24.408 da. A. Fiğ, 5.000 da. Triticale, 630 da. H.Pancarı, 168 da. Sudan otu, 10.915 da. S.Mısır olmak üzere toplam 44.017 da. ekilişleri gerçekleştirilmiştir. Bu projelere 6 ad. Silaj makinesi, 1 ad. Rötavatör, 18 ad. Çayır biçme makinesi, 1 ad. Mibzer , 1 ad. Yükleme aparatı, 5 ad. Pulluk, 1 ad. Ot tırmığı, 1 ad. Sulama sistemi ilave edilerek Alet-Makine desteklemelerinden de yararlanmaları sağlanmıştır.
İl genelinde 31.12.2002 tarihine kadar onaylanan projelerin toplam yatırım tutarı 3.875.398.252.000. TL. dir. Projelerin toplam destekleme tutarı 804.102.841.000. TL. olup, 746.593.765.000. TL. destekleme ödemesi yapılmıştır. Ayrıca 2001 yılında onaylanıp hakedişi 2002 yılında yapılan projelere 34.580.600.500. TL. destekleme ödemesi yapılmıştır. Toplam 2002 yılında yapılan hakediş 781.174.365.500. TL. dir.
Projeler ile ilgili çalışmalara 2003 yılında da devam edilecektir. Proje ile ilgili yayım ve diğer çalışmalarımız devam etmektedir.
2. HAYVAN SAĞLIĞI ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ ÇALIŞMALARI
a. BULAŞICI HASTALIKLAR :
İlimizde 2002 yılı içerisinde 4 mihrakta Şap, 5 mihrakta Burucella Melitensis, 2 mihrakta Koyun-Keçi çiçek hastalığı ve 1 mihrakta sığır tüberkülozu olmak üzere toplam 12 mihrakta hastalık çıkmış olup, 1 mihraktaki Br melitensis hastalığı dışındaki tüm hastalık mihrakları alınan idari ve fenni tedbirlerle mahallinde söndürülmüştür.
HASTALIĞIN ADI HASTALIĞIN ÇIKTIĞI YER
Brucelle Melitensis Bucak/Karaaliler
Brucella Melitensis Bucak/Ürkütlü
Brucella Melitensis Bucak/Yüreğil
Brucella Melitensis Bucak/Kestel
Brucella Melitensis Burdur/Güneyyayla
Koyun-Keçi Çiçek Tefenni/Hasanpaşa
Koyun-Keçi Çiçek Karamanlı/Manca
Şap Burdur/Menderes
Şap Burdur/Aziziye
Şap Burdur/Kışla-Bağlar
Şap Çavdır/Kozağaç
Tüberküloz Burdur/Kozluca
Tablo 18: Buaşıcı Hastalıklar (Kaynak: Burdur Tarım İl Müdürlüğü, Yıllık Çalışma Raporu, Burdur: Aralık 2002)
b. KORUYUCU VE BEDELLİ AŞILAMALAR:
il genelinde 2002 yılında hastalık çıkış ve sönüşleri de dahil olmak üzere, her türlü aşılamalarda 152.712 büyükbaş, 337.189 küçükbaş, 5.510 kanatlı, 2.509 kedi-köpek olmak üzere, toplam 497.920 baş muhtelif hayvana aşı tatbik edilmiştir.
c. KUDUZ HASTALIĞI İLE MÜCADELE ÇALIŞMALARI:
İlimiz genelinde 2002 yılında 2.509 kedi ve köpek kuduz aşısı ile aşılanmıştır.
d. HAYVAN VE HAYVANSAL ÜRÜNLERİN İHRACINDA SAĞLIK MUAYENELERİ VE RAPOR TANZİMİ:
2002 yılı içerisinde 58.984 büyükbaş, 115.137 küçükbaş, 46 tek tırnaklı, 1000 adet balık, 41.168 ad. arılı kovan Yurt İçi Veteriner Sağlık Raparu, 2.739.603 kg (sığır,koyun,keçi eti ile böbrek iç yağı) et Havyan Maddelerinin Sevkine mahsus Yurtiçi Veteriner Sağlık Raporu ile diğer illere sevk edilmiştir.
e. SAĞLIK TARAMASI:
İlimiz genelinde 2002 yılı içerisinde 209.933 büyük baş, 169 baş tek tırnaklı, 435.861 küçükbaş 7.725 kanatlı, 2.728 baş kedi- köpek ve 22.809 ad. Arılı kovan olmak üzere toplam 679.125 baş muhtelif hayvan salgın, bulaşıcı ve zoonoz hastalıklar yönünden kontrolden geçirilmiştir.
f. POLİKNİK ÇALIŞMALARI:
ilimiz genelinde 2002 yılında klinik ve köy çalışmalrında ; özel ve resmi Veteriner Hekimlerce 3.846 baş sığır, 1.140 baş koyun, 1.210 baş keçi, 33 baş tek tırnaklı, 94 baş köpek, 12 baş kedi ve 52 kanatlı olmak üzere, toplam 6.387 baş muhtelif hayvan muayene edilip, teşhis ve tedavileri gerçekleştirilmiştir.
g. HAYVANCILIK BELGESİ
2002 yılı içerisinde süt teşvik primi ve Tarım Kredi Kooperatifi kaynaklı kredililerden faydalanmak üzere, 4.037 yetiştiriciye hayvan varlığı mevcut belgesi tanzim edilmiştir.
h. ZOONOZ HASTALIKLAR:
ilimiz Sağlık Müdürlüğü ile ortaklaşa yürütülen Zoonoz Hastalıkların 1 yıllık değerlendirilmesinde, Sağlık Müdürlüğünden bildirilen verilere göre, Kuduz Hastalığı yönünden 803 kişinin kedi ve köpekler tarafından ısırılmış olduğu, ayrıca 136 kişide Brucella, 2 kişide Şarbon ve 2 kişide Leptospirosis hastalığına rastlanıldığı bildirilmiştir.
Hayvanlarda ise İlimiz genelinde 5 mihrakta Zoonoz hastalık (Brucella Melitensis) görülmüştür.
ı. BÜYÜKBAŞ HAYVANLARIN TESCİLİ, TANIMLANMASI VE İZLENMESİ:
ilimiz genelinde 2001 yılı eylül ayında başlanılan çalışmalar sonucu, 110.000 büyükbaş hayvana kulak küpesi takılmış ve daha önce küpeli olanlarla beraber 121.396 büyükbaş hayvan kayıt altına alınmıştır.
Ş AŞILANAN
BÜYÜKBAŞ KÜÇÜKBAŞ
ENTEROTOXEMİE
ENFEKSİYON HEPATİT NECROZAN
AGALACTİA
KEÇİ CİĞER AĞRISİ
ECTİMA -
-
-
-
- 141.892
1.930
5.735
25.549
1.750
TOPLAM - 176.856
Tablo 19: Burdur İli 2002 Yılı Bedelli Aşılama Cetveli (Kaynak: Burdur Tarım İl Müdürlüğü, Yıllık Çalışma Raporu, Burdur: Aralık 2002)
FAALİYETİN ADI PROGRAM DÖNEM GERÇEKLEŞMESİ AŞILANAN HAYVAN
MİKTARI %’si
BÜYÜKBAŞ HAYVANLARDA
Şap Aşılaması
142.300
148.853
105
KÜÇÜKBAŞ HAYVANLARDA
Şap Aşılaması
-
54.462
-
KOYUN
Vebası Aşılaması
16.500
14.594
88
BÜYÜKBAŞ HAYVANLARDA
BR.S. 19 Genç Aşılaması
-
-
-
BÜYÜKBAŞ HAYVANLARDA
BR.S.19 Ergin Aşılaması
-
-
-
KÜÇÜKBAŞ HAYVANLARDA
Rew.1 Genç Aşılaması
42.000
36.417
87
KÜÇÜKBAŞ HAYVANLARDA
Rew. 1 Ergin Aşılaması
4.000
6.389
160
SIĞIRLARDA THEİLERİOSİS
Aşılaması
-
-
-
BÜYÜKBAŞ HAYVANLARDA
ANTHRAX Aşılaması
3.635
3.859
106
KÜÇÜKBAŞ HAYVANLARDA
ANTHRAX Aşılaması
5.100
7.541
148
KÜÇÜKBAŞ HAYVANLARDA
Çiçek Aşılaması
17.000
40.930
241
MAVİ DİL - - -
KEDİ ve KÖPEKTE KUDUZ
Aşılaması
3.100
2.509
81
KANATLILARDA EWCASTLE
Aşılaması
18.000
5.510
31
TARAMA (Muhtelif Baş) 471.000 679.125 144
Tablo 20: Burdur İli 2002 Yılı Hayvan Hastalık ve Zararlıları ile Mücadele Çalışmaları (İl Ggeneli) (Kaynak: Burdur Tarım İl Müdürlüğü, Yıllık Çalışma Raporu, Burdur: Aralık 2002)
İ TOPLAM AŞILANAN HAYVAN MİKTARI
B. BAŞ K. BAŞ
ŞAP 13. Mihrakta
Burdur/Bağlar Mah. Menderes Mah. Gökçebağ Yarıköy, Büğdüz, Bayındır, Bağlar Mah. Kemer/Yeni Cami Mah. Tefenni/Beyköy-Yokuş Mah. Hasanpaşa-Yuvalak. Çavdır/Kozağaç
16.933
13.295
BRUCELLA MELİTENSİS 1. Mihrakta
Burdur/Aziziye, Karaçal, Gökçebağ -
2.620
ANTHRAX 1. Mihrakta: Burdur/Askeriye 975 180
SIĞIR TÜBERKÜLOZU 1. Mirakta: Burdur/Büğdüz - -
İBR 7. Mihrakta:
Burdur/A.Müslümler, Büğdüz, Yassıgüme, Başmakcı-Çeltikçi/Bağsaray-Bucak/Ürkütlü - -
TAVUK TİFOSU 1. Mihrakta: Tefenni/Fatih Mah. -
PPR (Koyun-Keçi Vebası) 1. Mihrakta: Yeşilova/Bayındır Köyü - 4.000
ŞAP
4. Mihrakta
Burdur/Hacılar, Yarıköy, Necatibey Mah. Bucak/Katrandağı 1.749 325
PPR (Koyun-Keçi Vebası) 4. Mihrakta
Gölhisar/Armutlu Mah., Karapınar.
Burdur/Halıcılar. Karamanlı/Kavaklar - 16.213
BRUCELLA MELİTENSİS 4. Mihrakta
Burdur/Yarıköy, Kozluca, Gökpınar
Bucak/İncirdere - 4.045
KOYUN-KEÇİ ÇİÇEK 1. Mihrakta: Bucak/Kestel 400
Şış KEDİ-KÖPEK
345
RUAM 15. Mihrakta
Burdur/Kayış, Yarıköy, Yazıköy,
Hacılar, Gökçebağ. Çavdır/Söğüt, Kozağaç. Gölhisar/Yeşildere, Elmalıyurt.
Bucak/Karapınar, Heybeli, Taşyayla, Çamlık, Kestel. - -
SIĞIR TÜBERKÜLOZU 1.Mihrakta : Burdur/Büğdüz - -
ŞAP 3. Mihrakta
Burdur/Büğdüz, Yarıköy, Karakent 3.800 -
BRUCELLA MELİTENSİS 3. Mihrakta
Gölhisar/Çamköy.Bucak/Karaaliler. Tefenni/Hasanpaşa - 3.085
ANTHRAX 2. Mihrakta
Burdur/Güneyyayla, Taşkapı 1.012 3.016
KOYUN-KEÇİ ÇİÇEK 2. Mihrakta
Gölhisar/Karapınar. Karamanlı/Esenler. - 1.955
ŞAP 5. Mihrakta
Burdur-Menderes Mah., Kışla Mah., Bağlar Mah., Aziziye. Çavdır-Kozağaç 9.274 7.620
BRUCELLA MELİTENSİS 5. Mihrakta
Bucak-Karaaliler, Ürkütlü, Yüreğil, Kestel
Burdur-Yaylabeli - 1.055
TÜBERKÜLOZİS 1. Mihrakta: Burdur/Kozluca - -
KOYUN-KEÇİ ÇİÇEK
3. Mihrakta:
Karamanlı-Mar-Manca Tefenni-Hasanpaşa - 3.400
ŞAP 3. Mihrakta
Burdur-Düğer, Kayaaltı, Hızırilyas Mah. 3.120 -
BRUCELLA MELİTENSİS 1. Mihrakta: Bucak-Avdancık - 1.910
ANTRAX 1. Mihrakta: Ağlasun 50 2.881
Tablo 21: Burdur İlinde Son 5 Yılda Çıkan-Sönen Sağlığı ve Bulaşıcı Hayvan Hastalıkları (Kaynak: Burdur Tarım İl Müdürlüğü, Yıllık Çalışma Raporu, Burdur: Aralık 2002)
AYI Pazara Get. Hay. Sayısı Raporlu Menşeli Belgesiz Sat.Yap. Hay. Sayısı
Ocak 9.300 1.774 7.526 - 5.871
Şubat 15.905 3.765 12.140 - 11.926
Mart 13.445 4.879 8.566 - 8.383
Nisan 10.567 3.463 7.104 - 6.225
Mayıs 14.038 5.339 8.699 - 11.227
Haziran 6.311 2.783 3.528 - 3.638
Temmuz 9.181 3.868 5.313 3 6.517
Ağustos 10.796 5.003 5.790 - 6.964
Eylül 11.680 5.711 5.969 - 7.467
Ekim 2.691 1.023 1.668 - 1.622
Kasım 9.418 3.577 5.841 - 6.114
Aralık 7.554 2.956 4.598 - 4.729
Toplam 120.886 44.141 76.742 3 80.683
Tablo 22: Hayvan Pazarları Kontrolü 2002 (Kaynak: Burdur Tarım İl Müdürlüğü, Yıllık Çalışma Raporu, Burdur: Aralık 2002)
i. KAÇAK YAKALANAN HAYVAN VE HAYVAN MADDELERİNE YAPILAN İŞLEMLER
“İlimizde kaçak hayvan nakleden şahıslar hakkında İl ve İlçe Müdürlüklerimiz görevlileri ile Emniyet, Jandarma ve Belediye Zabıta Güçlerince ortaklaşa yapılan çalışmalar neticesinde toplam 27 sevkte 131 adet büyükbaş, 413 adet küçükbaş, 1250 adet kanatlı, 40 adet arılı kovan, 503 adet sığır derisi 1088 adet koyun derisi, 168 adet keçi derisi ve 150 kg. et’in kaçak sevk edildiği tespit edilerek yasal işlem yapılmıştır.”
3. KONTROL ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ ÇALIŞMALARI
a. GIDA KONTROL ÇALIŞMALARI :
Gıda Kontrolünün amacı; Gıda maddeleri üreten fabrika ve imalathanelerde üretilen gıda maddelerinin insan sağlığına zararlı olup olmadığının araştırılması, Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği ve Ürün Tebliğleri, Mecburi Türk Standardı ve Gıda Maddeleri Tüzüğüne uygunluğunun denetlenmesi ve daha kaliteli, daha sağlıklı koşullarda mamul madde üretilmesini sağlamaktır. 441 Saılı Tarım ve Köyişleri Bakanlığının Kuruluş ve Görevleri hakkındaki Kararname ile 560 sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kararname gereğince gıdalarda denetleme çalışmaları yürütülmektedir.
Gıda işletmelerinin denetimi yılda en az iki kez yapılacak şekilde programlanmaktadır.
Denetimler sonucunda alınan numuneler İl Kontrol Laboratuar Müdürlüklerine gönderilerek analizleri yaptırılmakta, laboratuar analiz sonuçları ise Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği- Ürün Tebliğine, Ürün tebliği yayımlanmamışsa Mecburi Türk Standard’ına, Standardı yoksa Gıda Maddeleri Tüzüğüne göre değerlendirilmektedir. Analiz sonucu uygun gelen gıda numuneleri gıda işletmelerine yazılı olarak bildirilmektedir. Analiz sonucu olumsuz gelen gıda numuneleri ile ilgili olarak ise; (raf ömrü 15 günden fazla olanlar için) önce işletmeye itiraz hakkını kullanabilmesi için konu yazı ile bildirilmektedir. İşletme sahibi 15 gün içinde itiraz hakkını kullanmak istediği taktirde, Müdürlüğümüze dilekçe ile müracaat ederek, muhafaza edilen şahit numune Bakanlığımızın belirlediği Referans laboratuarına, ücretini işyeri ödemek kaydıyla gönderilir. Referans Laboratuarının analiz sonucu kesin olup bu sonuca göre gerekli işlem Müdürlüğümüzce yapılmaktadır.
İşletme itiraz hakkını tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde kullanmak istemediği takdirde ise 4128 sayılı kanunun 18/A maddesinin ilgili hükümlerine göre yasal işlem yapılmaktadır.
Raf ömrü 15 günden az olan ve analiz sonucu olumsuz gelen gıda numunelerinde ise, işletmenin analiz sonucuna itiraz hakkı ürünün raf ömrü ile sınırlıdır. Bu süre içerisinde itiraz hakkını kullanmadığında analiz sonucuna göre gerekli işlem yapılmaktadır.
Söz konusu işletmelerin 2002 yılı içinde 279 kez denetimi yapılmış ve 265 adet gıda numunesi alınmıştır. İl Kontrol Laboratuar Müdürlüklerince yapılan analizleri sonucunda 186 gıda numunesinin Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği- Ürün Tebliği, Mecburi Türk Standardı veya Gıda Maddeleri Tüzüğüne uygun olduğu tespit edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre olumsuz çıkan 79 gıda numunesi için ilgili üretim yerlerinden 6’sı yazılı ve sözlü olarak uyarılmış, 48 işletme 4128 Sayılı Kanunun 18/A maddesinin (g) bendine göre yasal işlem yapılması için Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulmuştur. 4 işletme hakkında 4128 sayıl kanun gereği İdari Para Cezası Kararı verilmiştir. Ulusal Çiğ Sütte Kalıntı İzleme Planı Gereği alınan çiğ süt numunelerinden 21 adedinde Aflatoksin M1 ve Kloramfenikol tespit edilmiştir. Konu ile ilgili olarak Çiftçi Eğitim ve Yayım Şube Müdürlüğü ile koordineli olarak çiftçilerimizin eğitim faaliyetlerine başlanmıştır. Çiftçi eğitim faaliyetlerimiz sürdürülmektedir.
b. GIDA SİCİL TESCİL VE ÜRETİM İZNİ FAALİYETLERİ
İlimizde bulunn111 adet gıda imalathanesinin 67 adedi Gıda Sicil Sertifikası almıştır. Bu işletmeler ürettikleri ürünler için de 115 adet Üretim İzni Sertifikası almışlardır. Kalan 44 gıda işletmesi Gıda Sicil Üretim İzni Başvurularını yapmışlar, fakat çalışma izni gibi dosyadaki bir takım eksiklikleden dolayı dosyalar beklemededir.
İlimizde üretilen meyve ve sebzelerin saklandığı Soğuk Hava Depoları da Gıda Siciline kaydolmak zorundadırlar. İlimizde bulunan 5 adet Soğuk Hava Deposu Gıda Sicil müracaatlarını yapmışlar, fakat henüz dosyalarını tamamlamışlardır.
c. YEM KONTROL HİZMETLERİ
1734 Sayılı Yem Kanunu, buna bağlı yem yönetmeliği ve 441 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Müdürlüğümüze verdiği yetkiye dayanılarak, ayrıca Bakanlığımız Tamim ve Genelgeleri doğrultusunda yem kontrol hizmetleri yürütülmektedir.
İlimizde Karma Yem üretimi yapan 5 yem fabrikası ile (Ekinciler, Hatipoğlu, Özhatipoğlu, Çavuşoğulları Bur-Ak Yem) 2 adet gayri faal yem fabrikası (BurYem, Bucak Yem) bulunmaktadır. Depolama ve satış yapan ruhsatlı faal 243 adet yem bayimiz mevcuttur. 5 fabrikaya 31 denetim yapılmış 6 takım yem numunesi alınmış, 546 bayi denetimi yapılmış, 122 takım yem numunesi alınmış ve analizleri yaptırılmıştır.
Norm ve tescillerine uygun üretim yapmayan Gaziantep Sercan Yem Fabrikasında üretilen Kemer ilçemizde Osman İşleyen’e ait yem bayiinde satılmakta olan 14,5 ton sığır süt yemine el konularak, ilgili Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulmuştur. Aynı gerekçe ile Beyşehir Yem Fabrikasına ait İlyas Köyünde satılmakta olan 15 ton sığır süt yemine el konularak suç duyurusunda bulunulmuştur. Söz konusu davalarda yargılama süreci devam etmektedir.
Bakanlığpımızca fabrika kuruluş aşaması tamamlanan Özhatipoğlu Akdeniz Yem Fabrikasına 29.05.2002 tarih ve 1227 no’lu Genç Girişim AŞ. Yem Fabrikasına 14.11.2002 tarih ve 1262 Ruhsat (Yem Üretim Belgesi) tanzim edilmiştir. İş terki sebebiyle 6 yem bayilik ruhsatı iptal edilmiş olup, İl Müdürlüğümüze başvuruda bulunan 16 özel ve tüzel kişiliğe bayilik şartları uygun bulunarak yem bayilik ruhsatları düzenlenmiştir.
Diğer illerde üretim yapan 90’a yakın karma yem fabrikasından ilimize yem girişi olmaktadır. Karma yemlerdeki sorunlar ise zaman zaman uygun olmayan ortamlarda depolama, normlara uygun olmayan yem üretimi (ham protein eksikliği, kül fazlalığı, rutubet ve selüloz fazlalığı, mikrobiyolojik bozukluklar) olarak tespit edilmiştir.
d. YEM SANAYİ
Yem Sanayiinde Burdur’da 4 özel firma (Merkez’de 2, Ağlasun’da 1 ve Bucak’da 1 adet olmak üzere) faaliyet göstermektedir. Bunların toplam kapasiteleri 160.680 ton/yıl olup, kapasite kullanım oranları ise yüzde 30-50 arasında değişmektedir.
Burdur’da yem ve süt üretiminde bir dengesizlik mevcuttur. Sütün büyük bölümü işlenmeden dışarı gönderilirken, tüketilen yemin büyük bölümü dışarıdan gelmektedir
“Yem sanayii; tavukçuluk ve büyükbaş hayvancılık ile birlikte entegre olarak düşünülmeli ve uygulama bu şekilde gerçekleştirilmelidir.”
e. SU ÜRÜNLERİ VE SULARDA KİRLİLİK KONTROL ÇALIŞMALARI
Su ürünleri kaynaklarımızdan ekonomik olarak yararlanmak, üretimi ve su ürünleri ihracatını artırmak için deniz ve iç sularımızdaki su ürünlerinin kalite ve stoklarının korunması, ekonomik türlerin geliştirilmesi, suların kirlenmesinin önlenmesi ve su ürünlerinin kalkınma plan hedeflerine ulaşılmasını sağlamak amacıyla, 1380 sayılı Su Ürünleri Kanununa ve bu kanuna ait yönetmelik ile 35/1 ve 35/2 numaralı Su Ürünleri Avcılığını düzenleyen sirkülerle gereğince ilimizde su ürünleri kontrol hizmetleri yürütülmektedir.
İlimizde su ürünleri istihsali açısından önemli 6 adet baraj gölü, 3 adet doğal göl ve 11 adet gölet mevcuttur.
Doğal Göller Baraj Gölleri Göletler
1-Karataş
2-Uylupınar
3-Gölcük 1-Karacaören 1
2-Karacaören 2
3-Yapraklı
4-Karamanlı
5-Kızıllar
6-Bademli 1-Tefenni
2-Elmacık
3-Belenli
4-Alanköy
5-Başpınar
6-İğdeli
7-Kemer
8-Hasanpaşa
9-Gökçebağ
10-Askeriye
11-Ağlasun
Tablo 23: İlimizdeki su ürünleri açısından önemli su kaynaklarımız (Kaynak: Burdur Tarım İl Müdürlüğü, Yıllık Çalışma Raporu, Burdur: Aralık 2002)
Yukarıda belirtilen doğal göl, baraj gölü ve göletlerde, karaya çıkş noktalarında, balık stış yerlerinde, yasak tahdit ve mükellefiyetlere uyulup uyulmadığı hususlarında 2002 yılında gerekli kontroller yapılmıştır.
Müdürlüğümüzce 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunun 20., Su Ürünleri Yönetmeliğinin 11. ve 12. Su Ürünleri Avcılığını düzenleyen 35/1 numaralı sirkülerin 36. maddesi gereğince; su kirliliği kontrol çalışmaları yapılmış, su numuneleri alınarak Müdürlüğümüzde ve İl Kontrol Laboratuarında analizleri yapılmıştır.
Su Kirliliği çalışmaları analiz sonuçları değerlendirilerek dönem raorları halinde Bakanlığımıza bildirilmiştir.
f. MEZBAHA VE KOMBİNA ÇALIŞMALARI
2002 yılında ülkemizde mevcut tek tırnaklı, küçükbaş ve büyükbaş hayvanlardan elde edilecek etlerin gerekli teknik ve hijyenik şartlarda üretilmesini, işlenmesini, mamul madde haline getirilmesini, ambalajlanmasını, paketlenmesini, soğutulmasını, muhafazasını ve nakledilmesini sağlayarak güvenli et ve et ürünleri sağlamak, işletmenin atık ve artıklarının çevre ve toplum sağlığına zarar vermesini önlemek amacıyla yayınlanmış olan, “Kırmızı Et ve Et Ürünleri Üretim Tesislerinin Kuruluş, Açılış, Çalışma ve Denetleme Usul ve Esaslarına Dair Yönetmelik” kapsamında ilimizde mevcut Belediye Mezbahaları ve özel işletmelerde ruhsatlandırma çalışmalarına devam edildi. Yeşilova Belediyesine ait mezbahada ruhsatlandırma çalışmaları sonuçlandırılarak kendilerine 3. sınıf mezbaha çalışma izin belgesi verilmiştir. Ruhsatlandırma çalışmalarına devam edilmiş olup, Karamanlı ve Kemer Belediyelerine ait mezbahanelerde gerekli tadilat işlemlerinin yapılmaması ve dosyalarındaki eksik bilgi ve belgeler olması nedeniyle çalışma izni verilmediğinden 31 Aralık 2000 tarihinde ilgili belediyelerce kapatılmışlar ve halen faaliyet göstermemektedirler.
2002 yılı sonu itibariyle İlimizde Burdur Güçbirliği Gıda San. ve Tic. A.Ş’ne ait 1 adet kombina, Azizoğlu Et Entegre Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti.’ne ait Sucuk İşletmesi ve Aran Sucuk İşletmesi olmak üzere 2 adet sucuk işletmesi, Bucak İlçesinden Zeki DOĞAN’a ait 1 adet Et Parçalama tesisi ve Bucak, Çavdır,Gölhisar, Tefenni ve Yeşilova Belediyelerine ait 5 adet 3. sınıf mezbaha ilgili yönetmelik kapsamında çalışma izni almışlardır. Çalışma izni alarak faaliyetleri devam ettirmekte olan bu tesisler İl ve İlçe Müdürlüklerinde görevli Veteriner Hekimlerce 4’er defa denetlenmiş olup, eksiklik ve aksaklıkları kendilerine bildirilerek en kısa sürelerde tamamlamaları istenilmiştir.
İlimizde bulunan özel kombina, tesisler ve Belediye Mezbahalarında 2002 yılı faaliyetleri dönemler halinde Bakanlığımıza bildirilmiştir.
g. İLDEKİ DAMIZLIK ERKEK HAYVANLARIN SAĞLIK KONTROLLERİ VE DAMIZLIĞA ELVERİŞLİ OLMAYANLARIN ENENMESİ ÇALIŞMALARI
Eneme ile ilgili çalışmalar Merkez İlçede İl Müdürlüğümüz Hayvan Sağlığı Şube Müdürlüğünce, İlçelerde ise İlçe Müdürlüklerimizde görevli Sağlık Personeli, Veteriner Hekim ve Veteriner Sağlık Teknisyenleri tarafından yürütülmektedir.
Yapılan çalışmalarla ilgili raporlar İl Müdürlüğümüze yıl sonu itibariyle bildirilmekte olup, Şube Müdürlüğümüzce İlçeler üzerinden icmalleri yapılarak Bakanlığımız Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğümüze gönderilmiştir.
İLÇE Genç Boğa Boğa Manda
Boğası At Koç Teke Katır Merkez Çebiç Oğlak Genel Toplam
Merkez - - - - 2 3 - - - 47 52
Ağlasun - - - - - - - - - - -
Altınyayla - - - - - - - - - - -
Bucak - 11 - - 36 1302 - - - - 1349
Çavdır - - - - - - - - - - -
Çeltikçi - - - 3 35 115 - 2 - - 155
Gölhisar - - - - 12 43 - - - - 55
Karamanlı - - - - - - - - - - -
Kemer - - - - - - - - - - -
Tefenni - - - - - - - - - - -
Yeşilova - - - 1 - 115 - 5 - - 121
TOPLAM - 11 - 4 85 1578 - 7 - 47 1732
Tablo 24: 2002 Yılı Eneme Yapılan Hayvanların Cinsi ve Miktarları (Baş)
(Kaynak: Burdur Tarım İl Müdürlüğü, Yıllık Çalışma Raporu, Burdur: Aralık 2002)
h. ÇİĞSÜTTE KATKI KALINTI İZLEME PLANI ÇALIŞMALARI:
Çiğ Sütte Katkı Kalıntı İzleme Planı dahilinde toplam 21 süt işleme tesisinden toplam 33 çiğ süt numunesi alınmıştır. Alınan çiğ süt numunelerinde Aflatoksin M1 ve Veteriner İlaç kalıntılarının tespiti için, Ankara İl Kontrol Laboratuvar Müdürlüğü, Pendik Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü ile Bornova Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü Müdürlüğüne gönderilen 33 çiğ süt numunesinden; 12’si nin analiz sonucu olumlu olup, 21 analiz sonucu olumsuz tespit edilmiştir.
ı. ULUSAL SÜT VE MAMULLERİNDE KATKI KALINTI İZLEME PLANI ÇALIŞMALARI
Bakanlığımız Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğünün Ulusal Süt ve Mamullerinde Katkı Maddeleri İzleme Talimatı doğrultusunda İlimizde bulunan 11 mandıradan ve 52 süt işleme tesisinden 2002 yılı içinde toplam 64 adet beyaz peynir ve yoğurt numunesi alınarak Antalya ve Isparta İl Kontrol Laboratuvar Müdürlüğünde kullanımı yasak olan E.200 (Sorbik Asit), E.202 (Potasyum sorbat) ve E.203 (Kalsiyum Sorbat) kalıntısı tespit analizleri yaptırılmıştır. Yapılan analizler sonucunda 58 numunede kalıntı tesbit edilmemiş olup kalıntı tespit edilen “6” işletme yazılı ve sözlü olarak uyarılmış ve durum Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğümüze yazı ile bildirilmiştir.
i. SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ SANAYİ
Burdur İli ve ilçelerinde mevcut büyükbaş hayvan varlığının büyük bir bölümü (yaklaşık yüzde 98’i) süt verimi yüksek kültür ırkı hayvanlardan meydana gelmektedir. İl’de süt üretimi 1995 yılı için 209.700 tondur.
Burdur’daki bu potansiyele karşılık mevcutta sadece Mis Süt, Pak Süt ve Varollar Süt İşletmeleri Tesisleri vardır. Süt Endüstrisi Kurumuna bağlı fabrikayı devralan Mis Süt Fabrikasının süt işleme kapasitesi 20 ton/gün süt olup, fiili üretim kapasitesi 40 ton/gün süttür. Pak Süt ve Varollar Süt İşletmeleri’nin süt işleme kapasiteleri sırasıyla 15 ton/gün ve 40 ton/gün süttür.
Burdur’da süt inekçiliği yapan çiftçi ailelerinin üretim kooperatifleri çatısı altında örgütlenmiş olmaları, mevcut toplama merkezleri ve soğuk zincir nedeniyle potansiyele kolay ulaşılabilme ve pazara yakınlık (Ege ve Akdeniz) gibi avantajlar gözönüne alındığında, süt ve süt ürünleri yatırımları için İlin büyük potansiyele sahip olduğu görülmektedir.
Burdur’da mevcut kooperatiflerin destek sağlanarak sütü işlemeye teşvik edilmelerinin yanısıra, süt entegre tesisleri kurulmasıyla, mevcut süt potansiyelinin sadece peynir veya tereyağına dönüştürülmesiyle bile önemli ölçüde katma değer yaratılabilir. Sütün, yoğurt, ayran ve dondurma üretiminde değerlendirilmesiyle de daha yüksek katma değer meydana getirmek yanında, istihdam artışı da mümkün olacaktır.
j. SÜT TEŞVİK PRİMİ
Süt Teşvik Priminin Amacı; Çiftçilerin gelir düzeyini yükseltmek, süt sanayiinde, teknolojik gelişmeyi sağlamak, hayvancılığın gelişmesine katkıda bulunmaktır.
Bu amaçla çift cidarlı kazan ve pastörizatör sistemine sahip süt mamulleri imal eden 9 işletme süt teşvik primi kapsamına alınmıştır. 2002 yılı sonu itibariyle süt teşvik primi kapsamındaki işletmeler toplam 52.815.606 litre çiğ süt alımı yapmışlardır. 03.10.2002 tarihinde Bucak ilçemizde faaliyet gösteren Bucak Süt İşletmesinin kod numarası iptal edilerek süt teşvik primi kamsamından çıkarılmıştır.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca Süt Teşvik Primi kapsamındaki süt işleme tesislerine süt satan üreticilere beher litre çiğ süt için 10.000 TL süt teşvik primi ödemesi yapılmaktadır. Aynı vasıftaki işletmelere süt satan soy kütüğüne kayıtlı işletmelere ise sattıkları beher litre çiğ süt için ise 20.000 TL teşvik primi ödenmektedir.
Çiğ süt üreticilerimizin Süt Teşvik Primi kapsamındaki işletmelere sattıkları sütlerin fatura kontrolleri ve onayı Müdürlüğümüzce yapılmaktadır. 2002 yılı içinde soy kütüğüne kayıtlı olmayan ilimiz üreticilerinin işletmelere verdiği yıl sonu itibariyle toplam süt miktarı 119.352.767 litre olup, soy kütüğüne kayıtlı işletmelerin toplam süt miktarı ise 17.528.130 litredir. İlmizde 2002 yılı içerisinde işletmelere satlan ve faturası onaylanan süt miktarı toplam 136.880.897 litredir. Bu miktarların beyan edildiği faturalar kontrol edilerek onaylanmıştır. Bu bilgileri kapsayan Süt Teşvik Primi İcmal Cetveli üç ayda bir olmak üzere, Bakanlığımız Koruma Kontrol Genel Müdürlüğüne ve Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğüne gönderilmektedir.
k. DÜNYA SÜT GÜNÜ
Uluslar arası Sütçülük Federasyonunun (İ.D.F.) 1956 yılında aldığı bir karar gereğince 21 Mayıs bütün ülkelerde “Dünya Süt Günü” olarak kutlanmaktadır.
Bakanlığımız Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğünce yürütülmekte olan süt tüketimini artırma kampanyası ve 21 Mayıs’ın “Dünya Süt Günü” olması nedeniyle 20-24 Mayıs 2002 tarihlerini kapsayan “Süt Haftası” boyunca;
- Süt Haftasının anlam ve önemini belirten sözlerin bulunduğu bez dövizler ve Bakanlığımızca önceki yıllarda gönderilen afişler İl Merkezi ve ilçelerde halkın dikka

Kaynak: Bu okuduğunuz içerik internet üzerinden derlenmiştir. Sitemizde yer alan içerikler özgün içerik değildir. Bu içerik sizin içeriğinizse iletişim seçeneklerinden bize ulaşıp atıfta bulunabilirsiniz.