Genellikle tatlıları yapılıp beğenilerek yenilen bu iki kışlık Tatlı Kabak türü, Kabakgiller’dendir. Balkabağının anayurdu Amerika, helvacıkabağı ya da kestanekabağının anayurdu Asya ve Amerika kıtalarıdır.
Tatlı kabakları, biryıllık otsu bitkilerdir. Birkaç metre boylanabilen ve bitki yapısı daha iri olmak koşuluyla genelde yemeklik kabaklara benzeyen tatlı kabakları, dünyanın birçok yeri ile ülkemizde bol bol yetiştirilmektedir. İki önemli kabak türünün iri meyveleri, biçim ile kabuk ve et rengi yönünden birbirinden çok farklıdır.
Balkabağı (C. moshata), silindiriğe yakın ya da yuvarlakça basık biçimlidir. Kabuk ve et rengi turuncudur. Üzerleri uzunlamasına hafif oluklu olan balkabaklarının ağırlığı, 15-25 kg. kadardır. Helvacıkabağı ya da kestanekabağı (C. maxima), yuvarlağa yakın hafif basık biçimli, kabuğu kurşunimtırak beyaz, eti sarı renkli ve çok lezzetlidir.
Uygun koşullarda iyice irileşenleri, 30-50 kg. kadar gelebilir. Günümüzde helvacıkabağı ülkemizde daha çok yetiştirilmekte, her iki tatlı kabak türü, genellikle tatlı ve bazen börek yapımında kullanılmaktadır.
BESİN DEĞERLERİ
Besin değerleri birbirine oldukça yakın olan bal ve helvacıkabaklarının ortalama 100 gramının içerdiği besin değerleri şöyledir: 33 kalori; 1 gr. protein; 7,9 gr. karbonhidrat; 0 kolesterol; 0,3 gr. yağ; 1.3 gr. lif; 26 mgr. fosfor; 25 gr. kalsiyum; 0,4 mgr. demir; 2 mgr. sodyum; 280 mgr. potasyum: 6.400 IU A vitamini: 0,03 mgr. B1 vitamini; 0,05 mgr. B2 vitamini; 0.6 mgr. B3 vitamini: 15 mgr. C vitamini ve 1,8 mgr. E vitamini.
SAĞLIĞIMIZA YARARLARI
Yukarıda görülen önemli besin değerlerinin yanı sıra;
o Yüksek oranlarda A, C ve E vitamini gibi antioksidan maddeleri içerdiğinden, tatlı kabakları bedenin kansere yakalanma, kalp krizi geçirme ve katarakt illetine tutulma rizikosunu en aza indirger: Bu kanser türleri arasında özellikle akciğer kanseri başta gelmektedir. Bu etkisinden yararlanmak için günde yarım çay fincanı büyüklüğünde tatlı kabağın yenilmesi yeterli olur.
o Tatlı kabaklan, yüksek oranda lif içerdiğinden peklik (kabızlık) çekenlere iyi gelir.
o Tatlı kabaklarının çekirdekleri, erkeklerde, prostat bezinin büyümesinin yarattığı idrar yapma zorlukları, idrar miktarı ve idrara çıkma aralıkları konusunda kişilere büyük rahatlama sağlar. Bu etkisinden yararlanmak için günde 25 gr. çiğ çekirdek içinin iyice çiğnenerek yenmesi öğütlenmektedir.
o Tatlı kabaklarının çekirdekleri, böbrek taşlarının oluşumunu önler ve taş düşürmeye yardımcı olur: Bunun için de günde 25 gr. çiğ kabak çekirdeği yenmesi öğütlenir.
o Tatlı kabaklarının çekirdekleri, içerdikleri çinko mineraliyle (25 gr. çekirdekte 1,6 mgr. çinko vardır), bedenin bağışıklık sistemini güçlendirir ve yine bedenin gelişmesini destekler: Bu etkilerinden yararlanmak için günde 50 gr. çiğ kabak çekirdeği yenmesi öğütlenmektedir.
o Tatlı kabaklarının çekirdekleri hiçbir türden zehir içermedikleri halde, bağırsak asalaklarına karşı kullanılır: Bu etkisinden yararlanmak üzere de, iki gün üst üste 30-40 gr. kadar tatlı kabak çekirdeğinin çiğ olarak yenmesi ve asalakların düşürülmesinin hızlandırılması için ardından bir saat sonra müshil içilmesi tavsiye edilmektedir.
BİTKİSİNİN ÜRETİLMESİ
Tatlı kabağı bitkileri, tohumlarıyla (pişirilmemiş çekirdekleriyle) çoğaltılır. Bunun için derin kazılıp düzeltilmiş toprakta 2-3 m. aralıkla açılacak 30-40 cm. genişlik ve 10-15 cm. derinlikteki ocaklara kompost konulur ve her ocağa 3-4 adet tohum bırakılır. Üzerleri yine kompost ve toprakla kapatılır ve bastırılır. Bu tohumlar 8-10 gün içinde çimlenir ve 3-4 yapraklı hale gelince, her ocakta l ya da 2 güçlü kök bırakılıp diğerleri sökülerek seyreltme yapılır. Bu işlem, bitkinin birinci çapalamasında gerçekleştirilir.
Birinci çapalamada aşırı olmamak koşuluyla bitkiye hafif bir boğaz doldurma işlemi yapılması da yararlı olur. Birinci çapalamadan 3 hafta kadar sonra, tatlı kabaklarının ikinci çapası yapılır. Böylece bitkinin yabani ot mücadelesi ve toprağının yüzeyinin kabartılması da sağlanmış olur.
BİTKİSİNİN YETİŞTİRİLMESİ
İklim isteği, toprak isteği ve gübreleme: Aynen yazlık kabaklardaki (sakızkabağı) gibidir.
Sulama: Tatlı kabaklarına, uygulamada ilk meyveleri görülene değin su vermekten kaçınılmalıdır. Daha sonra havaların kuraklık ve sıcaklık durumuna bağlı olarak birkaç kez bolca su verilmesi, bitkinin gelişmesine ve meyvelerinin irileşmesine yardımcı olur. Ancak ülkemizde tatlı kabakları yetiştiriciliği, çoğunlukla bitki sulanmaksızın yapılmaktadır.
Hasat (Derim): Tatlı kabakları, iyice irileşip olgunlaşıncaya, başka bir deyişle çekirdekleri tam olarak oluşuncaya kadar bahçede kökü üzerinde bırakılır. Çoğu kez bitkinin dal ve yaprakları kurur, yalnızca ortada kabaklar kalır. Ama, soğuklar başlamadan önce kabaklar toplanmalıdır.
Hastalık ve zararlılarıyla mücadele: Tatlı kabaklarına dadanacak zararlı ve hastalıklarla, uzmanlara danışılarak ve uygun tarım koruma ilaçları kullanılarak zamanında, eksiksiz ve aksatılmadan mücadele sürdürülmelidir.
Kaynak: Bu okuduğunuz içerik internet üzerinden derlenmiştir. Sitemizde yer alan içerikler özgün içerik değildir. Bu içerik sizin içeriğinizse iletişim seçeneklerinden bize ulaşıp atıfta bulunabilirsiniz.
0 yorum:
Yorum Gönder