ÖMER HAYYAM Ömer Hayyam, Astronomi ve Matematik
alimidir. 1044-1132 seneleri arasında yaşamıştır. Hayyam’ın Nizam-ül
Mülk ve Hasan Sabbah ile aynı hocadan ders aldığı rivayet
edilmektedir.
Ömer Hayyam, Matematik alanında yaptığı çalışmalarla meşhur oldu. Cebirde ikinci dereceden denklemlerin geometrik ve cebirsel çözümleriyle, üçüncü dereceden denklemlerin tasvirini yapmıştır. Bir çok cebir denkleminin çözümünü, geometrik olarak açıklamıştır. Kübik denklemlerin kısmi çözüm şekillerini sistematik bir şekilde tarif ve tasvir etmiştir. XVII. yy. Fransız Matematikçisi Pierre de Fermat adına atfen, Fermat Teoremi’nin tam sayılarla çözülemeyeceğini, büyük bir ustalıkla Fermat’tan 5,5 asır önce göstermiştir. Hayyam, üçüncü dereceden denklem türleriyle, dördüncü dereceden bazı denklemlerinin özellikle Ebu’l Vefa tarafından çözümüne başlanılmış olan, denklemi çözmeye muvaffak oldu.
Eserleri: Ömer Hayyam; Astronomi, Cebir ve Geometri ile ilgili bir çok eser yazmıştır. Bunlardan en önemlisi: Fiil-Berahin Ala Mesail-Cebr Vel-Mukabele‘dir. Yazmış olduğu diğer önemli eserler:
1) Risale fi Şerhi Maeşkale min Müsadereti Kitabı Oklides
2) Muhtasar fit-Yab’iyat
3) Risale fi Külliyetril-Vücud
4) Risalet-il-Keun vet-Teklif
5) Mükilat-ül hisab
6) Mizan-ül Hikme
7) Lvazım-ül-Emkine
8) Kitab-üş Şifa
9) Risale Fiha el-ihtiyal li-marifati Midar-iz Zehep vel-fiddati-fi cismin mürekkebi
10) Nevruz name
11) Ravdat-ül-klüb
Ömer Hayyam, Matematik alanında yaptığı çalışmalarla meşhur oldu. Cebirde ikinci dereceden denklemlerin geometrik ve cebirsel çözümleriyle, üçüncü dereceden denklemlerin tasvirini yapmıştır. Bir çok cebir denkleminin çözümünü, geometrik olarak açıklamıştır. Kübik denklemlerin kısmi çözüm şekillerini sistematik bir şekilde tarif ve tasvir etmiştir. XVII. yy. Fransız Matematikçisi Pierre de Fermat adına atfen, Fermat Teoremi’nin tam sayılarla çözülemeyeceğini, büyük bir ustalıkla Fermat’tan 5,5 asır önce göstermiştir. Hayyam, üçüncü dereceden denklem türleriyle, dördüncü dereceden bazı denklemlerinin özellikle Ebu’l Vefa tarafından çözümüne başlanılmış olan, denklemi çözmeye muvaffak oldu.
Eserleri: Ömer Hayyam; Astronomi, Cebir ve Geometri ile ilgili bir çok eser yazmıştır. Bunlardan en önemlisi: Fiil-Berahin Ala Mesail-Cebr Vel-Mukabele‘dir. Yazmış olduğu diğer önemli eserler:
1) Risale fi Şerhi Maeşkale min Müsadereti Kitabı Oklides
2) Muhtasar fit-Yab’iyat
3) Risale fi Külliyetril-Vücud
4) Risalet-il-Keun vet-Teklif
5) Mükilat-ül hisab
6) Mizan-ül Hikme
7) Lvazım-ül-Emkine
8) Kitab-üş Şifa
9) Risale Fiha el-ihtiyal li-marifati Midar-iz Zehep vel-fiddati-fi cismin mürekkebi
10) Nevruz name
11) Ravdat-ül-klüb
Kaynak: Bu okuduğunuz içerik internet üzerinden derlenmiştir. Sitemizde yer alan içerikler özgün içerik değildir. Bu içerik sizin içeriğinizse iletişim seçeneklerinden bize ulaşıp atıfta bulunabilirsiniz.
0 yorum:
Yorum Gönder